ABD Senatosu, savunma bütçesine 740 milyar dolar ayıran ve Lider Donald Trump’ın “veto edeceğini” söylediği Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) Tasarısı’nı kabul etti.
Trump’ın toplumsal medya şirketlerine yasal garanti sağlayan bir düzenlemeyi içerdiği için veto edeceğini söylediği tasarıyı, Temsilciler Meclisi 11’e karşı 79 oyla onayladı.
TRUMP’IN VETOSU ARTIK GEÇERSİZ
Temsilciler Meclisinden üçte ikiden büyük oy çokluğuyla geçen tasarı, Senatodan da birebir çoğunlukla geçtiği için Trump’ın vetosu geçersiz kılınabilecek.
BÜTÇE TASARISINDA TÜRKİYE’YE YAPTIRIM KISMI
Savunma bütçesi tasarısında Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını öngören bir kısım de yer aldı.
Tasarıda, Türkiye’nin S-400’leri teslim almasının ABD Hasımlarına Yaptırım Yoluyla Gayret Yasası (CAATSA) kapsamında Rusya ile kıymetli bir süreç olarak kabul edildiği ve NDAA’nın yasalaşmasından sonra 30 gün içinde Türkiye’de S-400 alımına müdahil olanlara CAATSA yaptırımlarının uygulanması talep edildi.
Tasarıda, liderin CAATSA kapsamında belirtilen 12 husustan en az 5’ini uygulaması, yaptırımların “ithal edilen malları” kapsamaması istendi.
Bu mallar da “doğal ya da insan eliyle yapılmış hususlar, imal edilmiş erzak ve bunlara ait kontrol ekipmanı” biçiminde sıralandı.
YAPTIRIMIN KALDIRILMASI İÇİN TÜRKİYE’DEN İSTENEN KOŞULLAR
Yaptırımların kaldırılmasının kaideleri ise şu biçimde belirtildi:
“Başkan yaptırım uyguladıktan sonra 1 yıl içinde Kongrenin gerekli komitelerine, Türkiye’nin yahut yaptırım uygulanan şahısların artık S-400’leri yahut bunların yerine rastgele bir Rus sistemini uhdesinde bulundurmadığını, Türk topraklarında Rus hükümeti yahut şirketleri ismine rastgele bir Rusya vatandaşının S-400’leri çalıştırmadığını teyit ettikten sonra, Türkiye’den Türk hükümetinin yahut hükümet ismine öteki bir tarafın S-400 yahut onun yerini alabilecek bir sistemi tekrar edinmek için CAATSA’nın 231. kısmının kapsamına girecek rastgele bir faaliyete girmeyeceğine dair taahhüt aldıktan sonra yaptırımları kaldırabilir.”
Tasarının 159. kısmında ise yasalaşmasından sonra, 15 gün içerisinde Türk şirketlerinin yerine F-35 için modül üretecek ortakların tespit edilmesi ve gerekli süreçlerin başlatılması istendi.
– TASARIDA NELER VAR
Tasarının son halinde, Savunma Bakanlığı (Pentagon) için 635,5 milyar doları temel bütçe, 69 milyar doları savaş fonu olarak bilinen “Denizaşırı Mümkün Operasyonlar Fonu”, 8,9 milyar doları ise tasarının yetki alanları dışındaki savunmaya ait harcamalar olmak üzere 713,4 milyar dolar bütçe ayrıldı.
Bunun yanı sıra Güç Bakanlığı bütçesi altında nükleer kapasiteye ait savunma harcamaları için 26,6 milyar dolar bütçe belirlendi.
NDAA tasarısında, Çin’e karşı “Pasifik Caydırıcılık İnisiyatifi”nin kurulması öngörülürken, ABD’nin Pasifik bölgesindeki askeri gücünü tahkim etmek, bölgedeki ortak ve müttefiklere dayanak vermek üzere bu inisiyatif için Hint-Pasifik Kuvvetleri Komutanlığının bütçesine ek 2,2 milyar dolar fon ayrıldı.
– RUSYA İLE ASKERİ ALAKA SINIRLAMALARINI ARTIRIYOR
Tasarıda, ABD ordusunun Rus ordusu ile bağlarına yönelik kısıtlamalarının artırılması ve Rusya’nın Kırım’daki egemenliğini tanıyacak fiil ve faaliyetlerin yasaklanmasına ait unsurlar dikkati çekti.
Rusya’ya yönelik faaliyetler kapsamında, tasarı ayrıyeten Ukrayna’ya 75 milyonu silah olmak üzere 250 milyon dolarlık savunma yardımı yapılmasını kural koştu.
Tasarıda Avrupa Caydırıcılık İnisiyatifi için evvelki bütçe yasalarında belirlenen 3,7 milyar dolarlık fonun tamamının, bu bütçe kapsamında da sağlanması istendi.
– ALMANYA VE KORE’DE ASKER SAYISININ AZALTILMASINI YASAKLIYOR
ABD Lideri Trump’ın Almanya ve Güney Kore’den asker çekme planına ait ise tasarıda, gerekli koşullar teyit edilmediği sürece Güney Kore’deki asker sayısının 28 bin 500’ün altına, Almanya’daki asker sayısının ise kıymetlendirme süreci tamamlanmadan 34 bin 500’ün altına düşürülmesi yasaklandı.
Tasarıdaki, “ABD özel kuvvetlerinin ABD ortaklarına gayrinizami harp için dayanak yetkisini artırmasına” ait bir unsur de dikkati çekti. ABD, hibrit savaş ve gayrinizami harbe ait strateji evrakını daha evvel yayımlamıştı.
ABD askerlerinin, Finlandiya’daki Avrupa Hibrit Tehditlerle Çaba İçin Eğitim Merkezinin eğitimlerine katılmasını koşul koşan tasarıda, İsrail, Tayvan, Baltık ülkeleri, Hindistan, Vietnam ve Japonya’ya yapılan askeri yardımların sürdürülmesi talep edildi.
ABD Hava Kuvvetlerinin, gücünün ortalama 386 filo yahut 3 bin 850 savaş uçağına ulaştırılmasını öngören tasarı, birçok savaş uçağının yanı sıra 93 F-35 uçağının alınması için yetki verdi.
Tasarıda, Türkiye’nin aldığı 6 F-35 uçağının da ABD Hava Kuvvetlerince kullanılması için gerekli yetkilendirme yapıldı.
– ASKERİ ÜSLERDEKİ GENERALLERİN İSİMLERİNİN KALDIRILMASINI ÖNGÖRÜYOR
ABD vatandaşı siyahi George Floyd’un öldürülmesinden sonra yaşanan olaylarda gündeme gelen Konfederasyoncu generallerin isim ve heykellerinin kaldırılması da tasarıda yer aldı.
Tasarının ilgili hususlarında, Konfederasyoncu generallerin isimlerinin üslerden kaldırılması için bir komite kurulması ve bu kurulun 3 yıl içerisinde gerekli tavsiyeleri içeren rapor hazırlaması koşulu konuldu.
Haber7