Son dakika haberi: Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden Adalet Ağaoğlu, 91 yaşında hayatını kaybetti.
ADALET AĞAOĞLU KİMDİR?
Adalet Ağaoğlu, 23 Ekim 1929’da Ankara’da doğdu. Daha çok roman ve hikaye cinsindeki ürünleriyle tanınan muharrir, 20. yüzyıl Türk edebiyatının en kıymetli romancılarından biri
olarak kabul edilir. Türkiye’nin farklı periyotlarını ve bu periyotların insan hayatlarına tesirini inceleyen eserler vermişti.
Edebiyata ilgisi lise hayatında şiirlerle başladı, kısa bir vade sonra oyun yazarlığına yöneldi. Birinci sefer 1946’da Ulus gazetesinde oyun muahezeleri yayımlayarak yazarlığa başladı. 1948-50 arasında Kaynak Mecmuası’nda şiirleri yayımlandı.
1951-1970 yılları arasında TRT’de çeşitli hizmetlerde bulundu. Ankara Radyosu’nda hizmete başladığı yıl birinci radyo oyunu olan “Aşk Şarkısı’nı” yazdı. Radyo’da vazife yaparken oyun oyuncusu ve direktör dört arkadaşı (Kartal Tibet, Üner İlsever, Yavuz Köroğlu, Parıltı Sabuncu) ile birlikte Ankara’nın birinci şahsi temaşası olan “Meydan Sahnesi”‘ni kurdu. Meydan Sahne Mecmuası’nı çıkardı. 1953 yılında oyun eğitimi almak için Paris’e gitti. 1953’te Sevim Uzungören’le birlikte yazdığı “Bir Piyes Yazalım” gösterim oyunu tıpkı yıl Ankara’da sahnelendi. 1954 yılında mühendis Halim Ağaoğlu ile evlenen sanatçı, birinci romanını yazana kadar oyun müellifliğini sürdürdü. Üst üste yazdığı oyunlarla altmışlı ve yetmişli yılların önde gelen oyun müelliflerinden oldu. TRT’nin özerkliğine el konulması gerekçesiyle TRT Radyo Dairesi Başkanlığı’ndan 1970’te istifa eden sanatçı o tarihten bu yana yazarlıktan öbür bir işle uğraşmadı. Edebiyat hayatının kimi periyotlarında “Remüs Tealada” ve “Parker Quinck” üzere takma isimler kullanmıştır.
Birinci romanı Ölmeye Yatmak, 1973’te yayımlandı. Bu birinci romanından itibaren tüm yapıtları ağır tartışmalara husus oldu. Ölmeye Yatmak, daha sonra yazdığı Bir Düğün Gecesi(1979) ve Hayır (1989) isimli romanlarla bir üçleme oluşturdu ve birçok armağan kazandı. Bir Düğün Gecesi ve Hayır romanları yayınlanır yayınlanmaz, 2. romanı olan Fikrimin İnce Gülü, dördüncü basımında toplatıldı. “Fikrimin İnce Gülü” romanı hakkında, “askeri kuvvetleri tahkir ve tezyif (küçük düşürmek)” suçlamasıyla hakkında 1981 yılında dava açılan Ağaoğlu, iki yıl süren davanın akabinde aklandı. Düğün Gecesi” ise soruşturma aşamasında kaldı. Periyodun üç kıymetli roman armağanına layık görülmüş olan Bir Düğün Gecesi isimli roman için ayrıyeten Aldous Huxley’den aşırma olduğu suçlaması ortaya atıldı ve uzun tartışmalara sebep oldu.
Hikaye kitapları, denemeler, anı-roman çeşidinde eserler de yayımlayan Ağaoğlu 1991 yılında Çok Uzak Fazla Yakın’la oyun yazarlığına döndü.
Armağanları :
1974 – TDK Oyun Armağanı
1975 – Sait Faik Hikaye Armağanı, Yüksek Tansiyon ile
1979 – Sedat Simavi Edebiyat Armağanı, Bir Düğün Gecesi ile
1980 – Orhan Kemal Roman Armağanı Bir Düğün Gecesi ile
1980 – Madaralı Roman Mükafatı, Bir Düğün Gecesi ile
1991 – Türkiye İş Bankası Büyük Mükafatı, Çok Uzak Çok Yakın ile
1992 – Lebon Kültür Merkezi (Lebon Cinema Clup) Edebiyat Mükafatı, Ruh Üşümesi ile
1995 – Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat (Edebiyat) Büyük Armağanı
1997 – Aydın Doğan Roman Armağanı, Romantik Bir Viyana Yazı ile
Oyun ve Radyo Oyunları:
1953 – Bir Piyes Yazalım
1955 – Yaşamak
1964 – Evcilik Oyunu
1965 – Sonlarda Aşk
1965 – Çatıdaki Çatlak
1967 – Tombala
1967 – Çatıdaki Çatlak
1970 – Hudutlarda Aşk-Kış-Barış
1973 – Üç Oyun: Bir Kahramanın Mevti, Çıkış, Kozalar
1976 – Kendini Yazan Müzik
1991 – Çok Uzak – Fazla Yakın
1992 – Duvar Hikayesi – Çocuklar ve Büyükler için Müzikli Danslı Oyun
2011 – Çağımızın Tellalı
Roman ve Hikayeleri :
1973 – Ölmeye Yatmak
1974 – Yüksek Tansiyon (hikaye)
1976 – Fikrimin İnce Gülü
1978 – Sessizliğin Birinci Sesi (hikaye)
1979 – Bir Düğün Gecesi
1980 – Yazsonu
1982 – Haydi Gidelim (hikaye)
1984 – Üç Beş Kişi
1986 – Geçerken (deneme)
1987 – Hayır…
1991 – Ruh Üşümesi
1993 – Müsabakalar (deneme)
1993 – Romantik Bir Viyana Yazı
1996 – Gayrı Müsabakalar (deneme)
1997 – Hayatı Savunma Biçimleri (hikaye)
2002 – O denli Kargaşada Bu türlü Müsabakalar (deneme)
2011 – Yeni Müsabakalar (deneme)
2014 – Dert Dinleme Bilirkişisi
Haber7
