2012 yılında yayımlanan birinci sayısıyla tarih dergiciliğinin öncüsü, her ay özel evrak konusu ve seçkin kitaplarıyla okurların gözdesi Derin Tarih’te yeni dönem… Kuruluşundan itibaren mecmuanın yayın direktörlüğünü üstlenen Mustafa Armağan vazifesine veda etti, mecmuanın yeni yayın direktörü ise Taha Kılınç oldu. Ortadoğu ve İslam dünyası üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan, 16 kitapta imzası bulunan Kılınç, Mart itibariyle vazifeye başladı. Derin Tarih’in yeni periyodunu anlatan Kılınç, Nisan sayısıyla birlikte yeni coğrafyalara, değerli portrelere ve tarihin farklı periyotlarına yük vereceklerini söylüyor.
Taha Kılınç ile yeni periyot projelerini şöyle anlattı;
Öncelikle yeni vazifeniz iyi olsun. Derin Tarih için yeni bir sayfa açılıyor. Maksatlarınız, hayalleriniz neler?
Derin Tarih 2012’den beri yayın hayatına devam eden, Türkiye’de çok kıymetli bir boşluğu dolduran, kendi alanında isim yapmış bir mecmua. Bu manada bir marka. Bu markanın idare emanetini üstlenmek benim için hem sevinç hem de büyük sorumluluk. Dinamik ve organik bir okur kitlemiz var. Derin Tarih mecmuasının toplumsal medya hesapları da son derece hareketli. Kaliteli malzemeyi önlerine koyduğunuzda bunu coşkuyla sahiplenen, sizi adeta kendi ailesinden telakki eden, daha iyisi için yüreklendiren bir kitleye seslenmek, her dergiye nasip olmaz diye düşünüyorum. Derin Tarih’in en büyük talihlerinden biri bu. Bu kitlenin daha da genişlemesi ve toplumun birbirinden farklı katmanlarına daha fazla seslenilmesi, şahsî olarak benim önüme koyduğum bir gaye. Bunu da başarabileceğimizi umuyorum.
Okurlar Derin Tarih’te bundan sonra neleri görecek?
Okurlarımızın alıştığı ve beğendiği içeriklerimiz elbette devam edecek; bunun yanında yeni coğrafyalara, farklı periyot ve olaylara da eğileceğiz. Şimdiye kadar mecmuada şimdi yer verilememiş birçok bahis ve alan var. Mesela Asya içlerine daha fazla uzanacağız, Rusya havzasına dokunacağız, Afrika gündemimizde ağır biçimde yer alacak, daha uzak bölgelere de ulaşacağız. Her alanda sınırsız materyal ve bunları yetkinlikle kıymetlendirecek uzman kalemler mevcut.
Yakın ve uzak tarihten derleyeceğimiz içeriklerle, Türk okurun ilgisini çok taraflı olarak çekecek bir yayın siyaseti düşünüyoruz. Dergimizin sayfalarında, tertipli olarak portre yazıları yer alacak mesela. Bu, benim özellikle güçlendirilmesi gerektiğini düşündüğüm bir alan. Portre ve biyografi çalışması, bir tarih mecmuasının olmazsa olmazlarından. Yakın ve uzak tarihte yaşamış, bu topraklar için mana tabir eden şahısların portrelerini hazırlayacağız. Mesela, Derin Tarih’in Nisan sayısında, 21 Nisan 1938’de vefat eden Pakistanlı şair ve mütefekkir Muhammed İkbal’in mükemmel bir portresini okuyacağız.
YASAL SAYISI HAZIRLIYORUZ
“Özel sayı” konseptimiz tekrar devam edecek. Şu anda Yasal Sultan Süleyman özel sayımızın hazırlıklarını sürdürüyoruz. Özel sayılarda da hem mevzular hem de içerik çeşitlenerek daha da zenginleşecek. Okurlarımızın ilgiyle takip ettiği “ek kitap”ları vermeyi de sürdüreceğiz. Bilhassa o ay gerçekleşmiş kıymetli hadiselerle ilişkilendireceğimiz ve bir çerçeveye oturtacağımız ek kitaplarımız sayesinde, okurlarımız “o ayın tarihi”yle daha yakın bir alaka kesbedecek.
Dergimizin yeni kısımlardan biri, “Bugün Neresi?” başlığıyla harita sayfamız. Evvelden beri isimlerini daima duyduğumuz kimi bölgelerin ve değerli hadiselerin yaşandığı noktaların bugün nereye tekabül ettiğini harita üzerinde okurlarımıza sunacağız her ay. Mesela Mâverâünnehr, Horasan, Bilâdüşşâm vb. bugün nereye düşer? Küçük Kaynarca Muahedesi nerde imzalanmıştır? Mohaç Savaşı’nın yaşandığı mevki, bugün hangi ülke hudutları içinde? Haritada o yeri gösterdikten sonra, sayfanın köşesinde kısa bir bilgi de vereceğiz. Eminim ki, bu sayfamız arşivlik değer kazanacak. Benim bir tarih mecmuasında kesinlikle aradığım şeylerden biri haritadır. Haritasız tarih mecmuası olmaz. Okurlarımız bundan sonra, Derin Tarih mecmuasının sayfalarında daha fazla harita görecek. Mevcut değerli müelliflerimizin makalelerini yayınlamaya devam edeceğimiz üzere, birinci sayıdan itibaren ortamıza yeni muharrirlerimiz da katılacak. İsimleri zikredip sürprizi bozmayayım. Okurlarımız esasen farkı fark edecekler.
İçeriğe dair, beni şimdiden çok heyecanlandıran kimi belgeler da var. İslâm başşehirleri, musiki tarihimizden portreler ve anekdotlar, folklorundan yemeğine Anadolumuzun lokal tarihi… Özellikle mahallî tarihi ve merkezde kendilerine yer bulamamış lokal tarihçilerin anlattıklarını çok önemsiyorum. Bunlara da Derin Tarih’in sayfalarını açacağımızı söyleyebilirim.
Mecmuanın kültür tartısı artacak diyebiliriz…
Elbette. İnsan yalnızca siyasetle yahut geçmişteki bir grup fikrî gayretlerle var olmuyor. Onlarla birlikte kültürümüz, sanatımız, mimarimiz, estetiğimiz de bizi biz yapan ögeler. Esasen bunların hepsi iç içe. Süleymaniye Camii’ni ele alın mesela. Yasal periyodunun siyaseti de, iktisadı de memleketler arası istikrarları de Süleymaniye üzerinden günümüze yansır. Derin Tarih’in bu istikametteki derinliğini artırmak da amaçlarımdan bir tanesi.
MECMUALAR BİRER OKULDUR
Toplumsal medya hesabınızda yeni görevinizi duyururken, “Derin Tarih’i bir okula dönüştürmek” misyonundan kelam etmiştiniz. Bunu açar mısınız?
Ben mecmuaları daima “okul” olarak tasavvur ederim. Mecmualarda okura sadece içerik sunulmaz, birebir vakitte oradan muharrirler, editörler, musahhihler vb. de yetişir. Vakit içerisinde, Derin Tarih bünyesinde bu türlü bir “okul”un teşekkül etmesine çalışacağım. Müelliflik ve editörlük atölyeleri usulünde projeler var gündemimde.
Tarih dergiciliğinde nelere dikkat edilmeli?
Geçmişten ibret almak, bugünü gerçek anlamanın ve geleceğe hazırlanmanın en temel koşullarından biridir. Bu açıdan, her Müslümanın iyi bir tarih okuru olması gerektiği kanaatindeyim. Ortadoğu ve İslâm dünyasıyla ilgili yıllardır sürdürdüğüm çalışmalarda da, ben daima tarih okumaya vurgu yaparım ve kitap tavsiyelerinde bulunurum. Artık, Derin Tarih’le bunu daha profesyonel ve sistemli biçimde sürdüreceğiz inşallah.
Bir tarih mecmuası, geçmişi ibret aynasına yansıtarak, oradan çıkaracağı dersleri günümüze aktarmalıdır. Tarih belirli kurallar çerçevesinde ve sebep-sonuç bağlantıları içinde aktığından ötürü, “tarihin nabzı”nı yakaladığınızda aslında birçok şeyi de tıpkı anda yakalamış olursunuz. Geçmişle arbede etmek yahut bugün asla değiştiremeyeceğimiz birtakım noktaları daima gündeme taşımak, bir tarih mecmuasının inandırıcılığını da vakit içinde ortadan kaldırır diye düşünüyorum. Elbette tarafsız değiliz. Tarihin akışı içinde, tuttuğumuz bir taraf ve ilişkin olduğumuz bir dünya görüşü var. Lakin bu tarafı ve dünya görüşünü desteklerken ve altını doldururken, büsbütün sağlam ve tartışmasız delillerden yola çıkmak gerekiyor. Sunumu yaparken de, ihtimamlı ve hassas davranmak mecburiyeti var. O denli ki, görüşünüze katılmayanlar bile size kulak vermek durumunda kalsın. Bir fikriyata yapılacak en büyük kötülük, onu berbat biçimde savunmaktır. Bir tarih mecmuasının de bence başarısı, tezini savunurken kullandığı üslupta ve seçtiği materyale gösterdiği titizlikte batındır.
TARİH OKUYAN ŞAŞIRMAZ
Derin Tarih’in okuruna kelamı ne olur?
Mecmuanın şimdiye kadar mottosu “Tüm bildikleriniz tarih olacak” idi. Bunu, üstte vurgulamaya çalıştığım geniş çerçeveyi de içine alacak biçimde, birinci sayımızdan itibaren “Tarih okuyan şaşırmaz” formunda değiştiriyoruz. Tarihi dikkatle ve soğukkanlılıkla okuduğunuzda, muhakkak şeylerin aşikâr koşullarda daima biçimde tekrarlanıp durduğunu, tıpkı yanılgıların birebir kayıpları doğurduğunu, birebir doğruların da birebir başarılara götürdüğünü görüyorsunuz. Tarihin bu döngülerini kavramak, insanı ani sürprizlere hazırlıksız yakalanmaktan korur ve onu geleceğe daha sıkı hazırlar. Bu yüzden, “tarih okuyan şaşırmaz” diyoruz.
Haber7
