Şentop, Kuzey Makedonya’nın başşehri Üsküp’te 21 Aralık Türkçe Eğitim Günü hasebiyle düzenlenen kutlama programına katıldı.
Bugün kendini meskeninde hissettiğini belirten Şentop, “Bu bir mübalağa değil zira hem lisan dediğimiz mucizevi yapı bizi içine alır, ruhumuzun ve varlığımızın bütün hissiyatıyla orada yaşarız hem ben kökenlerim prestijiyle bu topraklara aitim. Lisan varlığımızın konutudur. Birebir lisanı konuşan insanların ortasında coğrafik aralık ortadan kalkar. Halbuki tıpkı lisanı konuşmayan, konuşamayan iki insan tıpkı divanda otursalar bile ortalarında bir uçurum vardır.” diye konuştu.
Öncü cetlerin Türkçenin Balkan bahçesinde buluşup ortak büyük anıları lisan aracılığıyla yaşayıp aktardığını lisana getiren Şentop, Yesevi, Dede Korkut, Yunus Emre, Kaşgarlı Mahmut, Yusuf Has Hacip, Ali Şir Nevai, Gülşehri ve Aşık Paşa üzere şahsiyetlere atıfta bulunarak, “Her biri kendince Türkçemize gönül ve emek vermiştir.” dedi.
“TÜRKÇE OLMASAYDI TARİHTEKİ VARLIĞIMIZDAN BİLE KELAM EDEMEYECEKTİK”
Türkçenin kıymetine de değinen Şentop, “Diyebiliriz ki Türkçe olmasaydı tahminen de bugünkü varlığımızı bırakın, tarihteki varlığımızdan bile kelam edemeyecektik. Yazı lisanımız, edebiyatımız, yapıtlarımız olmasa, birçok milletin başına geldiği üzere biz de tarihin durmayan akışı içinde unutulacak ve üzerimiz tozlu efsanelerle örtülerek rafa kaldırılacaktı.” tabirlerini kullandı.
Dünyanın alt üst olup imparatorlukların tarih sahnesinden çekilmesiyle ortaya çıkan boşluk ve vakum tesirinden doğan savrulmaların hala sürdüğünü vurgulayan Şentop, “Yalnızca Osmanlı İmparatorluğu’nun çekildiği topraklarda kurulan 50’den fazla devlet olması, ne demek istediğimizi daha iyi anlatacaktır.” dedi.
TBMM Lideri Şentop, Osmanlı periyodunda Rumeli’den sadece devlet ve siyaset adamları değil, sanat ve edebiyat alanında da pahalı isimler yetiştiğine dikkati çekerek, “Yahya Kemal Beyatlı ve Mehmet Akif Ersoy üzere Türkçemizin ses bayrağı olan iki anıt şairimizin Türk edebiyatına yaptıkları katkıyı tanım etmek mümkün müdür?” tabirini kullandı.
Her iki şairin de TBMM’nin onurlu birer mensubu olarak vazife yaptığını anımsatan Şentop, Mehmet Akif’in İstiklal Marşı’nı yazmak üzere bir payenin de sahibi olduğunu, Yahya Kemal’in üstlendiği rolün ise Osmanlı’nın bozgun yıllarında bile görülen bir fetih düşü olarak hatırlarda kaldığını söyledi.
Şentop, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“İstanbul-Üsküp ve Türkiye-Balkanlar ortasında sesten bir gönül köprüsü kuran üstad Yahya Kemal, bugün de Türkçenin büyük kubbesi altında bıraktığı beğenilen sada ile hürmetle anılmaktadır. Edebiyatımız için yaptığı çok bedelli hizmetler bakımından Balkanlar’daki bir öbür kıymetli ismi anmak isterim; Şemsettin Sami. Biliyorsunuz kendisi çağdaş manadaki geniş kapsamlı birinci Türkçe sözlüğün Kamus-ı Türkî, birinci Türkçe ansiklopedinin Kamus-ul Âlam müellifi olmak yanında, birinci Türkçe romanını da Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat ismiyle yazan bir Türkçe fatihidir. Bildiğiniz üzere bu büyük muharririmizin oğlu olan Ali Sami Yen, ismiyle Türk futboluna büyük hizmetler eden, Galatasaray futbol ekibi ile özdeşleşen bir isimdir.”
TBMM Lideri Şentop: Dost yahut düşman herkes buna şahitlik yaptı
Şentop, 23 Aralık 1944’te yayın hayatına başlayan “Birlik” gazetesinin, Latin harfleriyle basılan birinci Türkçe gazete olması bakımından enteresan olduğuna işaret ederek, çağdaş Makedonya Türk edebiyatının birinci nesli olarak anılabilecek Necati Zekeriya, Şevki Vardar, Enver Tuzcu, Süreyya Yusuf, Mustafa Karahasan, Şükrü Ramo üzere isimlerin genç yaşlarındaki eserlerinin bu gazetede yayınlandığını aktardı.
TBMM Lideri Şentop, 1953 göçü kültürel hayatı sekteye uğratmış gözükse de Avni Engüllü, İrfan Bellar, Esad Bayram, Sabit Yusuf üzere isimlerin ikinci jenerasyon olarak sahnede görüldüğünü belirterek, üçüncü nesilde ise Rıfat Emin, Tülay İbrahim, Leyla Süleyman, Dilek Abdullah, Melahat Engüllü, Oktay Ahmet üzere isimlere şahit olduklarını, 1965’lerden sonra ise Enver Tuzcu’dan hareketle Necati Zekeriya, Mahmut Kıratlı, Fahri Kaya ve İlhami Emin’in seslerini duymaya başladıklarını tabir etti.
“İYİLİĞİN HAKİM OLMASI, BERBATLIĞIN VE ZULMÜN AZALMASI İSTEĞİNDEN ÖTEKİ BİR HEDEFİMİZ YOKTUR”
Dünyanın büyük lisan ailelerinden biri olan Türkçenin Balkanlar’daki varlığının sürmesi, yalnızca Kuzey Makedonya’da değil, Kosova, Bulgaristan, Batı Trakya, Bosna Hersek ve Romanya üzere Türk topluluklarının bulunduğu yerlerdeki Türkçe kültür ve sanat yayınlarını da pahalı bulduklarını lisana getiren Şentop, güçlü bağlarının bulunduğu Kuzey Makedonya’yı, Balkanlar içerisinde özel ehemmiyete sahip olan bir devlet olarak nitelendirdi.
Şentop, Türkiye-Kuzey Makedonya dostluğunun daha da gelişmesi için sayısız sebep olduğunu belirterek, “Ama bu sebepler ortasında kültürel yakınlıklar başka bir yüke sahiptir.” dedi.
Türkçe Eğitim Günü kapsamında bir dizi programlara katıldıklarını aktaran Şentop, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Türkiye güçlü bir devlettir, dostluğunun bedeli ilgili bütün taraflarca kabul edilmektedir. Biz her alanda iyinin, hoşun, doğrunun ve adaletin yanında durmak için efor sarf eden, uğraş gösteren bir ülkeyiz. İçinden geçtiğimiz salgın sürecinde dost yahut düşman herkes buna şahitlik yaptı. Yüzlerce ülkenin semasında tıbbi gereç götüren uçaklarımız, ülkemizin ve iyiliğin bayrağını gösterdi. Bu bizim için iftihar vesilesidir. Yeterliliğin hakim olması, berbatlığın ve zulmün azalması isteğinden öbür bir emelimiz yoktur, olmamıştır.”
“İnsan, insanın sesine ve lisanına muhtaçtır.” diyen Şentop, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bir oburunu anlamak ve bir diğerine kendimizi anlatabilmek için lisandan öteki bir yol yoktur. Birbirimize ses ve kulak verelim. Düşmanlığın değil, sevginin, barışın, inceliğin lisanını kullanalım. Lisan sözünün bir manasının da bizim Türkçemizde, gönül olduğunu unutmadan konuşalım. Boğaz dokuz boğumdur. Büyük lokma yiyelim fakat büyük konuşmayalım. Bunun dışında siyasetin, savaşın, barışın, dostluğun ve düşmanlığın da başka ayrı lisanları vardır. Lisanımıza sahip çıkmak, tarihimize ve geleceğimize sahip çıkmanın en büyük yoludur. Bu lisanı unutan, kendisini de konutunu de ebediyen kaybedebilir.”
Şentop, Türkiye’de bütün hava durumu raporlarında ve meteoroloji bültenlerinde değişmeyen bir kalıp olduğunu belirterek, “Nedir o? ‘Balkanlar’dan gelen soğuk ve yağışlı hava.’ Bu, aslında rahmet ve rahmetin habercisi olan yağmur ve kar yağışlarını haber veren bir cümledir. Ne vakittir Türkiye bu soğuk ve yağışlı havaları bekliyor. Artık nerdeyse kuraklık baş gösterecek. Lütfen özgür bırakın bu yağışlı havaları da artık Türkiye’ye gelsinler. Gözlerimiz yolda bekliyoruz. Latife bir yana, sizden ne gelirse başımızın gözümüzün üstünde yeri vardır.” formunda konuştu.
“KUZEY MAKEDONYA BALKANLAR’IN VE AVRUPA’NIN SİGORTASI BİR DEVLETTİR”
Şentop, Kuzey Makedonya’nın yalnızca Balkanlar ve Avrupa için değil, bütün dünya için örnek bir yapı ortaya koyduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Çok farklı etnik kökenden, çok farklı kültür ve lisanlardan insanların bir ortada yaşadığı ortamı tesis etmiş bir örnek ülke. O bakımdan Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Balkanlar’ın ve Avrupa’nın sigortası bir devlettir. Biz yalnızca buradaki yaşayan soydaşlarımız değil, akraba topluluklar ve komşularımız olan beşerlerle tarih boyunca bir ortada yaşadık. O yakınlığı, o ilgiyi, o beraberliği hala kalbimizin en derin yerinde hissediyoruz. Yaşasın Türkiye-Kuzey Makedonya kardeşliği ve dostluğu.”
Türkiye’nin Üsküp Büyükelçiliği, Türk İşbirliği ve Uyum Ajansı Başkanlığı (TİKA), Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) ve Yunus Emre Enstitüsünün (YEE) takviyesi ile Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği (MATÜSİTEB) tarafından düzenlenen programa ayrıyeten Kuzey Makedonya Meclis Lideri Talat Caferi, Kuzey Makedonya Başbakanı Zoran Zaev, Kuzey Makedonya Anayasa Mahkemesi Lideri Salih Murat, Türkiye’nin Üsküp Büyükelçisi Hasan Mehmet Sekizkök, MATÜSİTEB Genel Lideri Hüsrev Emin, ülkedeki Türk kurum ve kuruluşların temsilcileri, milletvekilleri, parti genel liderleri, akademisyenler, öğretmenler ve öbür davetliler katıldı.
Haber7
