TBMM Lideri Prof. Dr. Mustafa Şentop, “Siyasi partilerin iç tüzükte, Meclis’te en azından kümesi bulunan partilerin, bütün milletvekillerinin bu istikamette bir iradelerinin olması halinde bu hususta bir adım atılabilir diye düşünüyorum.” dedi. Şentop, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun ‘sözde cumhurbaşkanı’ sözüne yönelik, “Eleştiri elbet olabilir. Bütün parlamentolarda ve genel olarak siyasette, dünyada, bizde nükte denilen bir yaklaşım vardır. Tenkit yaparken bunu çok ince, çok zekice çok şık bir halde yapmak, bir taraftan eleştirinizi yapmak ancak bir taraftan da ortaya, eleştirdiğiniz bireylerin bile beğenilen karşılayabileceği bir tablo, sonuç ortaya koyabilmek… Bizim siyasetimizde de bunun çok örnekleri vardır geriye dönüp baktığımızda. Bu türlü bir durum içinde siyaseti yürütmemiz gerekir.” dedi.
Meclis Lideri Şentop, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü hasebiyle Parlamento Muhabirleri Derneğini (PMD) ziyaret ederek, parlamento muhabirleri ile bir ortaya geldi.10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nün hafta sonuna gelmesi nedeniyle ziyareti bugün gerçekleştirdiğini belirten Şentop, gazetecilerin gününü kutlayarak, çalışmalarında muvaffakiyetler diledi.
-“Yeni sistemin paradigmasına uygun, hükümet sistemine uygun bir iç tüzük yapılması lazım.”
Basın mensuplarının yeni yılda Meclis çalışmalarının neler olacağına yönelik sorusunu yanıtlayan Şentop, yeni bir hükümet sistemine geçişin olduğunu ve TBMM İçtüzüğü’nün epeyce eski olduğunu söyledi. Şentop, TBMM İçtüzüğü’nün 1973’te hazırlandığını ve o devirde iki kısımlı bir parlamentonun bulunduğunu anlattı.
Yeni sisteme nazaran Meclisi biraz daha yasama alanında faal hale getirecek enstrümanların iç tüzükte olması gerektiğini söz eden Şentop, evvelden kanun tekliflerinin iki biçimde yapılabildiğini, milletvekillerinin tekliflerinin kanun teklifi, hükümetin tekliflerinin ise kanun tasarısı olduğunu lakin artık tasarının sistemden çıktığını, yalnızca milletvekillerinin kanun teklifi verebildiğini anımsattı.
Meclis Lideri Şentop, şunları söyledi:
“Eski sistemde hükümet yalnızca tasarı yoluyla kanun teklifinde bulunmuyordu ayrıyeten maddeleşen kanun tekliflerinin kıymetli bir kısmının da altyapı çalışmaları hükümet tarafından yapılıyordu. Buna uygun da hükümet kısmında çalışmaları yürütecek yapılar vardı. Ama artık sistem değişince bu sefer tekliflerle ilgili altyapı çalışmalarının bir nevi mutfak çalışmalarının Meclis’te yapılması lazım ve bu bakımdan bilhassa Meclis kurullarına biraz daha fazla çalışma imkanı tanımak ve elindeki enstrümanları arttırmak gerekiyor diye düşünüyorum. Bu bakımdan, yeni sistemin paradigmasına uygun, hükümet sistemine uygun bir iç tüzük yapılması lazım. Yeni bir iç tüzük yapılması daha yanlışsız olur; yeni sisteme nazaran ve bu çerçevede mevcut olan ve iyi işleyen meselesiz gördüğümüz düzenlemeler mevcut iç tüzükte koruma edilebilir.”
Şentop, bu hususta farklı ülkelerdeki uygulamalar üzerine çalışmalar yapıldığını belirterek, “Siyasi partilerin iç tüzükte, Meclis’te en azından kümesi bulunan partilerin, bütün milletvekillerinin bu istikamette bir iradelerinin olması halinde bu mevzuda bir adım atılabilir diye düşünüyorum.” dedi.
-“TBMM’nin açılışının 100. yıl dönümüne ait aksayan, ertelenen çalışmalar tamamlanacak”
2021 yılının İstiklal Marşı’nın kabulünün 100. yıl dönümü olduğunu lisana getiren Şentop, 2021’in “İstiklal Marşı Yılı” olmasına ait bir teklif hazırladığını ve siyasi partilerin hepsinin takviye vermesiyle bunun kabul edildiğini söyledi. Meclis Lideri Şentop, İstiklal Marşı’nın o tarihte kabulünün tıpkı vakitte TBMM’nin İstiklal Harbi’nin artık kazanıldığına dair bir kanaate sahip olması manasına geldiğini belirtti. Şentop, bahse ait birçok çalışmanın ve standın de olacağını kelamlarına ekledi.
TBMM Lideri Şentop, 1921 Anayasası’nın kabulünün de 100. yıl dönümü olduğunu anımsatarak, 20, 21 ve 22 Ocak tarihlerinde mevzuya ait bir sempozyum düzenleneceğini belirtti. Şentop, TBMM’nin açılışının 100. yıl dönümüne ait aksayan, ertelenen çalışmaları da tamamlayacaklarını bildirdi.
-“Biz, tek tek bu kurumların her birini amaç alarak itibarsızlaştırmaya, yıpratmaya çalışırsak, ortada devlet diye bir şey kalmaz.”
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Sözde cumhurbaşkanı” tabirine ait soru üzerine Şentop, “Günlük aktüel siyasetin tartışmaları içine Meclis Lideri olarak girmek istemiyorum. Benim bir tek korkum; anayasal kurumların, anayasal işleyişin, mevzuatın ve bilhassa demokrasinin, siyasetin belirli bir çerçeve, seviye, muhakkak hassasiyetler içerisinde yürümesine yönelik bir dert.” dedi.
Meclis Lideri Şentop, Kılıçdaroğlu’nun “Sözde cumhurbaşkanı” sözüne ait açıklama yapmayı gerekli gördüğünü lisana getirerek, “Bu tartışma artık Türkiye’de her şeyin ve hiçbir ölçü, kriter olmaksızın tartışılabileceği bir noktaya bizi götürür. Bunun sonu yok. ‘Sözde’ tabiri gerçekte olmadığı halde o denli görünen şeyler için kullanılan bir tabir. Bir şey için ‘sözde’ dediğiniz vakit, onun aslında gerçekte, gerçeklikte olmadığını yahut gerçekliğe uygun olmadığını söylemiş olursunuz.” dedi.
Şentop, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın durumuyla ilgili Anayasa’da bir çerçeve olduğunu ve Anayasa’da, nasıl cumhurbaşkanı olacağının düzenlendiğini anımsattı.
Seçimlerin yapıldığını ve bu seçimlerde yalnızca cumhurbaşkanının değil, bütün milletvekillerinin de seçildiğine işaret eden Mustafa Şentop, “Bu bir realite, bir gerçeklik. Hasebiyle bu gerçekliği, ‘gerçek değil de aslında öyleymiş üzere görünen şey’ üzere yorumlamak, o vakit Türkiye’de anayasal bütün kurumları bu halde kıymetlendirilmesi, hiçbir ölçüsü olmayan tartışmaya bizi götürür.” değerlendirmesinde bulundu.
Meclis Lideri Şentop, devlet denilen yapının elle tutulur, gözle görülür bir şey olmadığını, Anayasa’da düzenlenen kurumların bir bileşkesi olduğunu vurgulayarak “Biz, tek tek bu kurumların her birini gaye alarak itibarsızlaştırmaya, yıpratmaya çalışırsak, ortada devlet diye bir şey kalmaz.” dedi.
Tenkitlerin, fikirler ve uygulamalar üzerinden olması gerektiğini vurgulayan Şentop, “Kişilikleri eleştiren, kurumları itibarsızlaştıran bir noktaya giderse, bu ziyanı hepimize, bütün milletimize, kendimize yapmış oluruz. Bu noktalara varmamasını dilek ederim.” diye konuştu.
Şentop, bunun siyaseti zayıflattığını belirterek, şu sözleri kullandı:
“Siyaset yapmaktan değil de karşılıklı hakaretleşmeden ve bunlar karşılığında tüzel ve cezai süreçlere işi taşımaktan kaçınamayız. Tenkit elbet olabilir. Bütün parlamentolarda ve genel olarak siyasette, dünyada, bizde nükte denilen bir yaklaşım vardır. Tenkit yaparken bunu çok ince, çok zekice çok şık bir biçimde yapmak, bir taraftan eleştirinizi yapmak fakat bir taraftan da ortaya, eleştirdiğiniz bireylerin bile beğenilen karşılayabileceği bir tablo, sonuç ortaya koyabilmek… Bizim siyasetimizde de bunun çok örnekleri vardır geriye dönüp baktığımızda. Bu türlü bir durum içinde siyaseti yürütmemiz gerekir.”
– ‘HDP’nin kapatılmasına’ ait tartışmalar
Şentop, ‘HDP’nin kapatılmasına’ ait tartışmalara yönelik değerlendirmesinin sorulması üzerine de, “Şahsi görüşümüz farklı lakin Anayasa’da ve bizim mevzuatımızda siyasi partilerin kapatılmasına dair kararlar var.” dedi.
Yakın süreçte siyasi parti kapatma davasının açılmadığına işaret eden Şentop, AK Parti ile ilgili kapatma davası sürecini hatırlattı.
Mustafa Şentop, bunun nasıl olacağının mevzuatta belirli olduğunu söz ederek “Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı bir dava açıyor, bir hazırlık yapıyor gerekli görürse dava açıyor. Bunu resen yapabiliyor yahut Siyasi Partiler Kanunu’na nazaran belirli kaideleri sağlayan siyasi partilerin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına başvurusu üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı davayı açabiliyor. Nihayetinde karar Anayasa Mahkemesinde bedellendiriliyor. Bu hususta benim tüzel sürecin ne olduğunu izah etme dışında bir açıklama yapmam yanlışsız olmaz bu kademede.” değerlendirmesini yaptı.
– “ABD Kongresi’nin basılması üzücüdür”
ABD Kongre binasının 6 Ocak’ta basılması ve sonrasında yaşananlara ait ise Meclis Lideri Şentop, “ABD’de uzun vakittir, Sayın (Donald) Trump’ın lider oluşundan itibaren bugüne kadar alışılmadık, beklenmedik birtakım siyasi, tüzel gelişmeler oluyor. Bunu yakından takip ediyoruz.” dedi.
Şentop, siyaset, kamu hukuku alanında kurallar ve kurumların işin bir tarafı olduğunun altını çizerek, şunları söyledi:
“Sadece siyaset ve kamu hukuk alanındaki işleyiş, yalnızca kurallar ve kurumlarla yürümüyor. Birebir vakitte konjonktür, bunun içinde siyasi aktörler de var, bunlar da var. Bu kurallar ve kurumlardaki düzenlemeleri, kanlı canlı hale getiren şey, konjonktürdür, siyasi aktörlerdir. Hasebiyle nasıl düzenleme yaparsanız yapın, nasıl gelenekler oluşturursanız oluşturun, siyasi aktörlerdeki, konjonktürdeki değişiklik birtakım olumsuz sonuçlar ortaya çıkartabiliyor.”
ABD Kongre binasının basılmasının üzücü olduğunu lisana getiren Şentop, “ABD Kongresi’nin basılması, kongreye girilmesi, yapılan tahribat üzücüdür. Hangi ülkede olursa olsun üzücüdür. Demokrasi içinde ve hukuk sisteminin işleyişi, kuralları içinde, yapılan seçimden itibaren liderin belirlenmesine yönelik süreçler var anayasa ve teamüller gereği. Bunlar işliyor ve işlemesi suretiyle ortaya bir sonuç çıkacak. Herkesin bunu kabul etmesi gerekir.” dedi.
Şentop, ABD’deki siyasetçilerin, basındaki yorumcuların kendi ülkeleri dışındaki olaylarla ilgili yorum yapmaya alıştıkları için kendi ülkelerindeki gelişmeler öteki ülkeler tarafından değerlendirildiğinde bundan rahatsızlık duyduklarını aktararak, ABD basınından bir muhabirin kendi attığı “tweet” üzerinden yaptığı değerlendirmeyi hatırlattı.
Şentop, ABD Kongre Binası’nda yaşananların vahim bir olay olduğunu kaydederek, “Gözüne girmiş olan merteği görmeden, Türkiye’ye yahut öteki ülkelere laf sokuşturmaya çalışıyorlar. Bu, bir ruhsal arızadır. Yalnızca son yaşananlar değil, ondan evvelki süreçler de dahil herkesin evvel kendine bakması, ondan sonra sağa sola etrafa kıymetlendirme yapması, tenkitte bulunması gerekir diye düşünüyorum. “ tabirlerini kullandı.
-“ Dünya yeni bir periyoda girdi”
Şentop, dünyanın yeni bir periyoda girdiğine işaret ederek buna hazır olunması gerektiğini söyledi.
İnsanlığın hayatını olumlu etkileyecek formda bu süreçlerin yönetilmesi gerektiğinin altını çizen Şentop, “Hala burnundan kıl aldırmama hali, ‘biz her tarafa laf söyleriz lakin bize kimse laf söyleyemez’ tutumu çarşamba akşamı olan imgelerle, bütün dünyada da Amerika’da da çökmüştür. Herkesin kendini oturup gözden geçirmesi, öz tenkitler yapması gerekiyor.” sözlerini kullandı.
-“Önümüzdeki devrin darbeleri dijital darbeler, toplumsal medya platformlarının darbeleri olacak”
WhatsApp kullanıcılarına getirilen data paylaşma zorunluluğuna ait soru üzerine de Şentop, “Uganda’daki seçimler öncesinde Facebook Uganda’daki hesapları sınırladı. Bunun bir sinyalini de Trump’ın hesaplarının askıya alınmasıyla ilgili gördük.” dedi.
Meclis Lideri Şentop, bunların özel şirketlere ilişkin faaliyet gösteren kurumlar olduğunu belirterek, bir ülkede kurulmuş şirketin farklı bir ülkede faaliyet gösterebileceğini lakin bunu yaparken faaliyet gösterilen ülkenin hukuk kurallarına uyulması gerektiğini bildirdi.
Dijital ortamların memleketler arası alanda sıkı kurallara bağlanmamış olmasından kaynaklanan bir rahatlıkla bunun yapılmaya çalışıldığını belirten Şentop, Facebook’un Almanya’daki Rekabet Heyeti otoritesinin verdiği bir kararla getirilen kimi sınırlamalara uyduğunu hatırlattı.
Şentop, Facebook’un, ABD seçimlerinde bir sabıkası olduğuna dikkati çekerek bu alanın şimdi hukuk tarafından çok düzenlemediğini lakin düzenlenmesi gerektiğini söyledi.
Türkiye’de şahsî dataların korunmasına dair düzenlemeler olduğuna işaret eden Şentop, bu çeşit mukavelelere onay verildiğinde şahsî dataların kullanılmasına istek verildiğini belirtti.
Mustafa Şentop, bu türlü bir istek verilirken vatandaşların dikkatli olması gerektiğini söz ederek “Hem rekabet boyutu bakımından hem şahsî dataların kullanılması bakımından hukuken birtakım külfetler olduğu ortada.” dedi.
Bu alanda da memleketler arası kontratlarla bilgilerin kullanımının ve bu memleketler arası şirketlerin faaliyetlerinin hukuk tarafından birtakım kayıtlar altına alınması gerektiğini belirten Şentop, aksi halde farklı ülkelerde manipülasyonlara sebep olacağını söyledi.
Şentop, İngiltere Parlamentosundaki bir komitenin, Facebook’un, Brexit kararına tesiri üzerine bir rapor hazırladığını belirterek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Darbelerden kaygı ediyoruz memlekette. Herhalde önümüzdeki devrin darbeleri dijital darbeler, toplumsal medya platformlarının darbeleri olacak. Birçok ülkede bunları yapabilecekler. Seçim kampanyalarını etkilemek üzere yollarla. Bu alanın kesinlikle düzenlenmesi lazım, bu bizim için bir işaret fişeği oldu, WhatsApp’la ilgili durum. Rekabet Şurası’nın bu mevzuya resen girmesi de bence değerli bir adımdır, değerli bir adımdır.”
Haber7
