Tokat’ta Osmanlı yapıtı Hamzabey Camii ile minaresinin birbirinden bağımsız olarak ortasında yaklaşık 10 metre uzaklık olması dikkat çekiyor.
Meydan bölgesi Çekenli İş Merkezi yanında yıllara meydan okuyan tarihi cami mimarisi ile görenleri şaşırtıyor. Minareyi görenler birinci bakışta camiyi fark edemese de avluya girdiğinde mescitle karşılaşıyor. Lokal tarihçi Hasan Fazilet, 1412 yılında zaviye olarak yapılan binanın 1900’lü yıllara kadar orjinalliğini korumuş olduğunu söyledi. Vakitle etrafındaki yapılaşma ile birlikte cami gereksinimi hasıl olunca zaviyeye minare eklentisi yapılmış olduğunu belirten Fazilet, “Mahalle cami olarak 1940’lı yıllara kadar faaliyetine devam ediyor. Vakıf yapıtlarının satışı ile birlikte burası özel mülkiyete geçiyor.
Müştemilatı içerisinde tasavvuf yapısında derviş kısmı, pirin konutu ve eklentileri yer alıyor. 1953 yılında yapının barok pencereleri ve yapının sanatsal özelliklerine haiz kısımları yıkılıyor. Özel mülkiyetli bir konut biçiminde ön kısmı devam ediyor. Altında bir değirmen bulunuyor. 2000’li yılların başında yapılan istimlak ve onarımla birlikte günümüzdeki formunu alıyor. Enteresan olan bir öbür özelliği de kitabesinin mevcudiyeti ve vakfiye niteliğinde olması. O manada da az bir yapı” dedi. Osmanlı’nın Tokat’taki vilayet yapısı olma özelliği ile caminin başka bir ehemmiyet taşıdığını belirten Fazilet, tarihi yapının yaklaşık 608 yıldır hizmet verdiğini kelamlarına ekledi.
Minareyi gören camiyi arıyor
Meydanda taksicilik yapan esnaflardan Ahmet Eroğlu, minareyi görenlerin camiyi birinci bakışta fark edemediğini söz ederek, “Önceden minarenin yanında altı değirmen üzerinde bir mesken vardı. Gelen cemaat minareyi görüp cami yok diyerek gidenler oluyordu. Biz insanları mescide yönlendiriyorduk. Son yapılan onarımla birlikte minarenin etrafındaki yapılarak yıkılarak cami ortaya çıkarıldı. Şuanda çok şükür camimizde minaresi de görünüyor” dedi.
Caminin tarihi
Kültür portalında yer alan bilgilere nazaran; Çekenli Mahallesinde yer alan Hamza Beyefendi Camii Çelebi Sultan Mehmed’in buyruklarından Bicaroğlu Hamza Beyefendi tarafından 1412 yılında inşa ettirilmiş. Hamza Beyefendi Cami, sonradan geçirdiği tamirlerle özgünlüğünü kaybetmiş olsa da, erken Osmanlı periyodu zaviyeli cami denilen tipte inşa edilmiştir. Giriş kısmının üzerinde yer alan ahşap mahfil 20. yüzyılda eklenmiştir. Kuzeybatıda, yapıdan büsbütün bağımsız inşa edilmiş, kare kurallı, silindirik gövdeli minare yer almaktadır.
Haber7