Türkiye, savunma sanayii alanında son devirde değerli projelere imza atarken Türk savunma firmaları bu alanda dünyanın en güçlü şirketler sıralamasında yer aldı. Lakin savunma alanında “kan kaybı” olarak nitelendirilen “beyin göçü” hâlâ gündemdeki yerini koruyor. Bunu karşı harekete geçen Türk savunma sanayii, mühendislerini yurt dışına kaptırmamak ve bilakis beyin göçü için düğmeye bastı.
GERİ DÖNÜŞLERİ SAĞLANACAK
Bu doğrultuda yurt dışındaki Türk mühendislerle irtibat kurulacak. Giden mühendislerle bağlantı koparılmayacak. Mühendisler tekrar dönmek istediklerinde uzun olan kıymetlendirme müddetleri kısaltılacak. Yurt dışına gidiş sebepleri tespit ve tahlil edilecek. Yetişmiş insan gücünü dışarıya kaçırmamak için imkânlar (maaş, özlük hakları ve izinler) iyileştirilecek. Bunların yanı sıra bilim ve teknoloji alanında şahsi bilgi ve kabiliyetlerini geliştirmeleri için ortam sağlanacak. Akademik çalışmaları desteklenecek.
DENEYİM KAZANIP DÖNÜYORLAR
Öte yandan yurt dışına giden Türk mühendisler konusunda şaşırtan kimi gerçekler de ortaya çıktı. Edinilen bilgilere nazaran 2018’den bu yana ABD, İngiltere ve Hollanda’ya giden mühendislerin birçoklarının geri döndüğü öğrenildi. Her 10 mühendisten 8’inin Türkiye’ye geri döndüğü bilgisini paylaşan savuma kaynakları, bardağın dolu tarafından bakılması gerektiğine dikkat çekiyor. Kaynaklar, yurt dışında çalışmak isteyen mühendislerin oralarda çeşitli deneyimler kazandıklarını tabir ederken “Maddi olarak tatmin edici fiyatlarla çalışsalar da gittikleri ülkelerde beklediklerini bulamıyor ve birden fazla dönüş yapıyor. Oralarda kazandıkları deneyim ve bilgi birikimleriyle tekrar buraya dönerek ülkesi için daha yararlı oluyorlar” değerlendirmesini yaptı.
YÜZDE 80’İ DÖNMEYİ DÜŞÜNÜYOR
Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) tarafından yapılan bir ankete nazaran ASELSAN, HAVELSAN, ROKETSAN, STM ve TUSAŞ üzere yerli savunma firmalardan ayrılarak yurt dışına giden mühendislerin yüzde 80’i Türkiye’ye geri dönmeyi düşünüyor. Dönmeyi düşünmeyenlerin oranı ise yüzde 13. Bunların yüzde 45’i 2 ila 5 yıl, yüzde 35’i de 6 ila 10 yıl içinde dönebileceğini belirtiyor.
YERLİ FİRMALAR PROBLEMİN FARKINDA
Beyin göçü konusuna en fazla mesai harcayan savunma firmalarından ASELSAN’ın, mühendislerin geri kazandırılması istikametindeki çalışmaları sonucunda son üç yılda 100’den fazla mühendisin geri dönüşü sağlandı. Dünyanın en iyi 100 savunma şirketleri listesinde yer alan HAVELSAN da beyin göçünü engellemek ve yurt dışına giden mühendisleri geri döndürmek gayesiyle çeşitli çalışmalar yürütüyor. HAVELSAN’a son vakitlerde 15 mühendisin geri dönüş yaptığı öğrenilirken bu mühendislerin birçoklarının Google, Microsoft ve Hollanda merkezli ASML üzere şirketlerden geldiği aktarıldı.
‘BEYİN GÖÇÜ PAZARLAYAN’ ŞİRKETLER VAR
Bu ortada, Türkiye’den yurt dışına giden mühendisler her ne kadar yurt dışını görmek, diğer bir ülkede yaşamak, meslek yapmak ve cazip fiyatlar kazanmak için gitse de; perde gerisinde ‘beyin göçü pazarlayan’ kimi şirketlerin rol oynadığı belirtiliyor. Bu çerçevede bilhassa Hollanda merkezli ASML şirketi öne çıkarken bu cins şirketlerin kabiliyetli mühendisleri bünyesine katabilmek için her türlü imkânı seferber ettiğine dikkat çekiliyor. Bu şirketlerin çalışanlarına mesken, iyi bir maaş, tatil ve hatta uçak biletine kadar her masrafı karşıladığına, bunun dışında toplumsal imkânlar da sağladığına işaret ediliyor.
ÜLKESİNE DÖNDÜ, YERLİ MOTORU YAPTI
Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Kısmından mezun olan ve uzun mühlet ABD’de çeşitli şirketlere görev yapan TEI Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, ülkesine dönenerek başarılı çalışmalara imza atan Türk mühendislerden en dikkat çekeni. Yaklaşık 10 sene ABD’de kalan Akşit, 2013’te TEI (TUSAŞ Uçak Motor Sanayi AŞ) Genel Müdürlüğüne tayin edildiı. Tayininden itibaren işe koyularak bir çok değerli projeyi hayatı geçiren ve son olarak geçtiğimiz aralık ayında teslim edilen Türkiye’nin birinci ulusal helikopter motoru TEİ-TS1400’te imzası bulunan Akşit, aksine beyin göçünün en değerli örneklerinden biri.
Haber7
