Türkiye ile Azerbaycan ortasında imzalanan Şah Deniz I muahedesi kapsamında yılda 6.6 milyar metreküp gaz ithalatı öngörüldü. Türkiye, bu gazın yıllık 750 milyon metreküplük kısmını, 23 Aralık 2003 tarihinde imzalanan bir mutabakatla Yunanistan’a satıyor. Türkiye ile Yunanistan ortasında imzalanan gaz alım satım mutabakatının mühleti 2021 yılında sona eriyor. Türkiye, kelam konusu muahedeyi yenilemeyecek ve ithalat duracak. Pekala, Yunanistan bu gazın yarattığı boşluğu nasıl dolduracak? Yunanistan’ın, Azerbaycan’ın ulusal petrol şirketi SOCAR ile masaya oturması ve gaz ithalatına ait bir muahede yapması bekleniyor.
Habertürk’ten Olcay Dilek’in haberine nazaran, Türkiye’de, yılda 45-50 milyar metreküp doğal gaz tüketiliyor. Türkiye, petrol ve doğal gaz ihtiyacının çabucak hemen tamamına yakın kısmını ithalat yoluyla karşılıyor.
İthalatta, ikili yol izleniyor. Rusya, İran ve Azerbaycan’dan boru sınırları üzerinden uzun periyotlu mukavelelerle doğal gaz satın alınıyor. ABD, Katar, Cezayir ve Nijerya’dan da sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithal ediliyor.
AZERBAYCAN GAZI VE YUNANİSTAN
Azerbaycan Şah Deniz I alanında üretilecek olan doğal gazın Gürcistan üzerinden Türkiye’ye taşınması hedefiyle inşa edilen Azerbaycan – Türkiye (Şah Deniz I) Doğal Gaz Boru Sınırı, 2007 yılında işletmeye alındı. BOTAŞ, bu çizgiden ithal edilen gazın bir kısmını, “re-export hakkı” olarak isimlendirilen unsur mucibince Yunanistan’a ihraç ediyor.
Yunanistan’la, bu hedefle 23 Aralık 2003 tarihinde bir mukavele imzalandı. Buna nazaran Türkiye, Yunanistan’a yılda 750 milyon metreküp gaz ihraç ediyor. Kontrat, 2021 yılı sonunda bitecek.
MUKAVELE YENİLENMEYECEK
Türkiye, kelam konusu mukaveleyi yenilemeyecek ve 2021 yılında Yunanistan’a gaz ithalatı duracak. Yunanistan’ın bu gazın yarattığı boşluğu doldurmak için Azerbaycan’la masaya oturması ve Azerbaycan’ın ulusal petrol şirketi SOCAR ile muahede yapması bekleniyor.
TAHKİMLİK OLDU
BOTAŞ ve Yunan gaz şirketi DEPA, fiyatla ilgili olarak ortaya çıkan uyuşmazlık nedeniyle bugüne dek birkaç kere tahkimlik oldu. Uyuşmazlık, memleketler arası tahkime taşındı. Bu davalardan birini Türkiye, başkasına de DEPA kazandı.
Haber7