Türkiye’de Ayasofya yapıları farklı kentlerde yekunda dokuz tane bulunuyor. Çok eski devirlere uzanan tarihi ile bu yapılar müze, kilise ve cami olarak günümüzde işlev görüyordu. İstanbul’da bulunan Ayasofya Müzesi’nin yine camiye dönüştürülme kararının alındığı bu günlerde vesair Ayasofya yapılarının da durumu merak edilir oldu. İznik, Edirne, Trabzon üzere kentlerimizde bulunan ismi Ayasofya olan tarihi yapıları sizler için bu haberde bir araya getirdik. Hepsi görmeye kıymet detaylar içeriyor ve kusursuz bir tarihe sahip. Farklı medeniyetlerin izlerini taşıdıkları üzere birebir devranda da İslam’ın izlerini de görüyoruz bu yapılarda. İslam ışığı ile aydınlanan bu tarihi yapılar kesinlikle ziyaret edilmeli.
TÜRKİYE’DEKİ AYASOFYA YAPILARI
Türkiye’de 9 adet Ayasofya yapısı bulunuyor. Bunların ikisi İstanbul’da konum alırken, İznik, Edirne, Kırklareli,Trabzon, Gümüşhane, Zonguldak ve Bitlis’te bir tane Ayasofya bulunuyor. İstanbul’da mekan alan Küçük Ayasofya Camii ibadete açık olarak kullanılıyordu. Büyük Ayasofya ise yeni alınan bir karar ile yine müzeden camiye çevrildi.
İSTANBUL BÜYÜK AYASOFYA CAMİİ
Tam Sultan Ahmet Camii’nin önünde bulunan tarihi yapı 1934 yılında alınan bir karar ile camiden müzeye çevrilmişti. İçerisinde Osmanlı’nın sanat izlerini taşıyan tarihi yapı Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethetmesiyle birlikte kiliseden camiye çevrilmişti. İslam ışığı ile bir periyot aydınlanan güzide eser 1934’te alınan bir karar ile müze olarak kullanılmaya başlandı. 10.07.2020’de ise Danıştay oybirliği ile bu kararı iptal etti. Yani İstanbul Ayasofya Müzesi olarak değil yeni bir karar ile Ayasofya Camii olarak anılacak. İçerisinde ibadet edilebilecek ve her devir olduğu üzere ezan sesleri yükselmeye devam edecek.
Ayasofya Camii hakkında her şey: 1500 yılla yakın tarihi geçmişe sahip
İSTANBUL KÜÇÜK AYASOFYA CAMİİ
Eski adı Sergius and Bacchus Kilisesi olan ve 527- 536 yılları arasında inşa edilen bir tarihi yapı. İmparator Jüstinyen ve karısı tarafından inşa edilmiş. Neredeyse 1500 yıldır ayakta kalan tarihi yapı birçok defa elden geçirilmiş. 1497 yılında ise 2. Beyazıt bu tarihi yapıyı camiye çevirmiş. Günümüzde İstanbul’da ‘Küçük Ayasofya’ semtinde bulunuyor. Bulunduğu semtine de ismini vermiş bu güzide eser.
Temelinde blok taşlar kullanılmış. 8 zaviyeli ana kubbesi bulunuyor birebir devranda. İstanbul’daki en eski Bizans yapısı Küçük Ayasofya Camii’dir.
EDİRNE AYASOFYA CAMİİ
Edirne’nin Enez ilçesinde bulunan tarihi yapı Fatih Camii olarak da biliniyor. Türk- Yunan sonu yakınında bulunuyor. Tarihi yapı kale içinde taraf alıyor. Fatih Sultan Mehmet’in donanma kumandanı Has Yunus Beyefendi tarafından fethedilen bu mekanda kilise ‘Fatih Vakfı’ olarak camiye çevrilmiş. 13. yüzyıl başlarında harap durumda olan cami daha sonra büyük bir restorasyona saf tutulmuş. Günümüzde de harap durumda bulunan caminin maatteessüf duvarları da yarılmış. Balkan Harbi sırasında ise minaresinin de yıkıldığı söyleniyor.
İZNİK AYASOFYA CAMİİ
Çok eski devirlere uzanan tarihi ile bir Ayasofya Camii de İznik’te bulunuyor. Günümüzde burada namaz kılmak mümkünken birebir devirde içeriyi gezebilirsiniz. İçeride müze olarak kullanılan kısımları de bulunuyor. Tarihi bedeli bulunan süslemeler ve detaylar büyük bir ilgi görüyor. Dış mimarisi de eksiksiz olan İznik Ayasofya Camii hakkında detaylı bilgiyi İznik Ayasofya Camii derin tarihi izler taşıyor haberimizden uyabilirsiniz.
KIRKLARELİ AYASOFYA CAMİİ
Kırklareli’nde bulunan ‘Ayasofya Camii’ tıpkı devranda Gazi Süleyman Paşa Camii olarak da biliniyor. Vize ilçesinde bulunan cami günümüzde ibadete açık ve kullanılıyor. Kale Mahallesi’nde bulunan cami olağanüstü bir mimariye sahip ve görmeye keşfetmeye kıymet detaylarla dolu. Çok şık fotoğraflanacak tarihi yapı tarihi yapıtının bedelini taşıyor. 6. yüzyılda Jüstinyen Dönemi’nde yapılmış. Kilise olarak inşa edilen tarihi eser 15’inci yüzyılın 2. yarısında cami olarak tekrar düzenlenmiş.
Kareye yakın dikdörtgen planda bulunan tarihi yapının üç apsisi bulunuyor.
TRABZON AYASOFYA CAMİİ
Evvelden kilise olarak işlev gören tarihi yapı 28 Haziran 2013 tarihinde cami olarak yine açıldı. 52 yıl sonra tekrar cami olarak hizmet vermeye başladı. Evvelden Trabzon Ayasofya Müzesi olarak anılıyordu. Trabzon Rum İmparatorluğu hükümdarlarından 1. Manuel Komnenos zamanında 1263 yılında inşa edilen tarihi yapı kilise olarak kullanılıyordu. Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon’u fethi ile bir arada kiliseden camiye çevrilmiş. Vakıf yapıtı olarak faaliyet göstermiş. Trabzon’da gezginlerin birinci duraklarından biri olmayı başarmış. Tarihi mimarisi ile herkesin dikkatini çekmiş. 1. Dünya Savaşı devrinde depo, hastane olarak da kullanılmış.
GÜMÜŞHANE AYASOFYA CAMİİ
10. yüzyılda inşa edildiği düşünülen tarihi yapı Kabaköy’de bulunuyor. Şark Roma Devri’nde buranın kıymetli bir yerleşim mekanı olduğu biliniyor. 1869’da camiye çevrilen tarihi yapının bir kısmı depo olarak kullanılıyor.
ZONGULDAK AYASOFYA CAMİİ
5. yüzyılda inşa edilen tarihi yapı Ereğli’nin fethinden sonra Orhan Gazi tarafından camiye çevrildiği iddia ediliyor. Günümüzde ise Orta Camii ismi ile bilinen tarihi yapı görmeye bedel bir tarih sunuyor.
BİTLİS AYASOFYA CAMİİ
Tatvan’da Çekmece Köyü’nde bulunan tarihi yapı yakın vakitte kiliseden camiye çevrilmiş. Günümüzde özgün özelliklerini koruyan diyaneti yapının sütunlarında Ermenice metinler da bulunuyor.
Haber7
