Yurdun en yüksek rakımlı noktası olması sebebiyle “Türkiye’nin çatısı” olarak bilinen Ağrı Dağı’nda neredeyse çöl ve kutup iklimi birebir anda yaşanıyor. Iğdır ve Ağrı sonları içerisinde yer alan ve 5 bin 137 metre yüksekliğiyle “Türkiye’nin çatısı” olarak nitelendirilen Ağrı Dağı hem iklim şartları hem de bitki örtüsüyle dikkati çekiyor.
Şu sıralar dağın eteklerinde çöl iklimi yaşanırken, her bin metrede hava sıcaklığı değişerek ilkbahar ve sonbahar mevsimini andırıyor. Yurdun en yüksek noktası olan ve hava sıcaklığının sıfırın altında 20 dereceye kadar düştüğü Ağrı Dağı’nın doruğunda ise ağustos ayında kış mevsimi yaşanıyor.
Dağın eteklerinden itibaren yükseldikçe değişen hava kuralları nedeniyle de birbirinden farklı bitkiler yetişiyor. Yetişen bitkiler dağın coğrafik güzellikleriyle görülmeye paha görüntüler sunuyor. Iğdır Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Şimşek, AA muhabirine, Ağrı Dağı’nın 850 metre rakımdan 5 bin 137 metresine kadar birbirinden farklı hoşluklar sunduğunu söyledi.
Ağrı Dağı’nın bu özelliğinden ötürü tarih boyunca ilgi odağı olduğunu belirten Şimşek, “Bölgede Kafkasya üzerindeki Elbruz Dağı ve İran’da bulunan Demavent Dağı Ağrı Dağı’ndan yüksek ancak onlar makul bir dağ yükseltisinden sonra dorukları yükseldiği için pek dikkati çekmiyor. Ağrı Dağı geniş bir ova tabanından birden teğe yükseldiği için tarihin her periyodunda dikkati çekmiş ve efsanelere mevzu olmuştur. Bu nedenle Ağrı Dağı efsaneleriyle, coğrafik yapısıyla iklimsel yapısıyla ilgi çekmiştir.” dedi.
Şimşek, bütün karasal bölgelerde görülen iklimleri burada görmenin mümkün olduğunu aktararak, şöyle konuştu “Ağrı Dağı’nın doğu eteklerinde çöl iklimi görülüyor. Yani büyük Sahra Çölü’ne emsal çöl iklimi buraya hakim, hasebiyle çöl bitkileri burada görülüyor. Burası ülkemizin Konya Karapınar’dan sonra ikinci en büyük çöl bölgesi olmaktadır. Yeniden yükselti arttıkça bilindiği üzere her 200 metre yüksekte sıcaklık 1 santigrat derece düşmektedir.”
ETEKLERİNDE ÇÖL İKLİMİ GÖRÜLEN DAĞIN TEPESINDE KUTUP İKLİMİ GÖRÜLÜYOR
Dağın bulunduğu bölgede yükselti arttıkça sıcaklığın da düştüğünü, bu nedenle farklı iklimleri bir ortada görmenin mümkün olduğunu tabir eden Şimşek, şunları söyledi “Tabanında çöl iklimi görülen dağın doruğunda kutup iklimi görülüyor. Tabi bunun yanında çöl ile kutup iklimi ortasındaki bütün kademeleri Ağrı Dağ’nda görmek mümkün. Bu iklimlere bağlı olarak da Ağrı Dağı’nda değişik kademelerde bitki örtüsü görülüyor. Soğuk iklimlerde görülen huş ağacını Ağrı Dağı’nın 2 bin 500 rakımından 3 bin rakımına kadar görmek mümkün. Çeşitli bozkır bitkilerini de burada görebiliriz.”
Iğdır Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Dr. Öğretim Üyesi Belkıs Muca Yiğit de Ağrı Dağı’nın yüksekliği ve ekolojik yapısıyla çok kıymetli bir dağ olduğunu vurguladı.
Dağın bitki çeşitliliği açısından güçlü olduğuna işaret eden Yiğit, “Bitki çeşitliliği ve özel bitkiler varlığı bakımından Ağrı Dağı güçlü bir dağdır. Burada daha soğuğa ve kuraklığa karşı güçlü bitkileri görebiliyoruz. Ağrı Dağı’nda her bin metrede bir yükseklikte bulunan bitkilerin etken hususlarının araştırılması gerekiyor.” diye konuştu.
Haber7