Hakkari Üniversitesi öncülüğünde dört üniversitenin iş birliğiyle yürütülecek çalışma kapsamında, Cilo Dağları’nda bulunan Uludoruk buzullarının yapısı ve özellikleriyle ilgili bilimsel datalar elde edilecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Resmi Gazetede yayımlanan kararı kapsamında “Milli Park” ilan edilen Hakkari ve Yüksekova ortasındaki Cilo Dağları eteklerindeki “Türkiye’nin en büyük vadi buzulu” mercek altına alınıyor.
Son yıllarda yerli ve yabancı doğaseverlerin uğrak noktası haline gelen buzulların yapısı ve özelliklerinin ortaya çıkarılmasına yönelik Hakkari Üniversitesi öncülüğünde, ODTÜ, İTÜ ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinin iş birliğiyle proje hazırlanması için çalışma başlatıldı.
Dört üniversitedeki bilim insanlarınca yürütülecek çalışma kapsamında buzulların oluşumu, yapısı, kaç yıllık olduğu, erime durumu, çevresel ve iklimsel tesirleri ayrıntılı bir formda incelenecek. Kutup araştırmaları çalışmaları için 2018’de Antarktika’ya giden takımda yer alan Hakkari Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Nuri Bodur, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’deki kıymetli buzulların, Kaçkarlar’dan sonra bu bölgede yer aldığını söyledi.
Bölgede yaptıkları incelemelerde buzullarda çekilmelerin yaşandığını fark ettiklerini anlatan Bodur, “Buzullara bağlı olarak Cilo ve Sat dağlarında irili ufaklı birçok buzul gölü de mevcut. Cilo Dağları ve Sat Gölleri’nin ulusal park statüsüne alınmış olması bölgedeki buzulların, doğanın korunması için hayli değerlidir. Bu karar memnuniyet verici.” dedi.
Cilo Dağları, Sat Buzul Gölleri, şelaleler, yüksek dağ jenerasyonları, derin vadiler ve akarsuların bölge için değerli olduğunu lisana getiren Bodur, şunları kaydetti “Cilo ve Sat Dağları’nın birtakım kesitlerinde varlığı bilinen buzullar, bölgede geçmişte yapılan çalışmalara bakarsak yaklaşık 2 milyon yıl öncesinden günümüze kadar oluşan bir buzullaşmadır. Bu buzullar, 20 bin yıl öncesinden başlayarak günümüze kadar hala erime sürecinde. Bu erime, global ve bölgesel ölçekteki iklim değişikliklerinin tesiriyle gelişerek bölgenin ekosisteminde değerli değişimleri beraberinde getirebilir.”
ÇALIŞMALAR, İKLİM VE BUZULLARIN DURUMU HAKKINDA YOL GÖSTERİCİ OLACAK
Dört üniversitedeki bilim adamlarının çalışmasıyla bölgenin incelenmesi için proje hazırlığı içerisinde olduklarını belirten Bodur, “Kovid-19 salgını, bu çalışmalarımızı olumsuz etkiledi. İlerleyen vakitlerde, bölgenin hem mikroklima açısından incelenmesi hem de buzulların oluşması, dereceleri, gerilemesi ve yaşı ile ilgili araştırma yapmayı planlıyoruz. Bu kapsamdaki bilimsel çalışmalar, iklim ve buzulların durumu hakkında yol gösterici olacak.” dedi.
Bölgenin ayrıntılı olarak incelenmesi için birçok noktadan ve yapıdan numune alacaklarını tabir eden Bodur, şöyle devam etti “Özellikle göllerde alacağımız karot numunesi dediğimiz taban tortulları, dönemsel olarak çökelme ortamları, o devirdeki iklim şartları, canlı varlıkları ve bitki örtüsü hakkında bize bilgi vermesi bakımından bir tarihî doküman olarak karşımıza çıkacak. Bu dataları topladığımızda hem geçmişteki ekolojik şartlar hakkında bilgi alacağız hem de gelecekle ilgili iklim değişiklikleri hakkında bilgilerin oluşması ve ön değerlendirmenin yapılmasına yönelik bilgileri ortaya çıkarmış olacağız.”
Buzulların kaç yıllık olduğunu, buzullardan alacakları örneklerin tahlili sonucunda netleştirilebileceklerine vurgu yapan Bodur, “Bölge hayli dağlık, derin vadiler ve dik yamaçlardan oluşan doğa harikası olan bir bölge. Buraların muhafaza altına alınması ekosistem açısından epeyce kıymetlidir. Yapacağımız çalışmalarla buralarla ilgili muhtaçlık duyulan tüm hususlarda bilimsel datalar ortaya çıkaracağız.” tabirlerini kullandı.
Haber7
