Muğla’nın Yatağan ilçesindeki, “Gladyatörler Kenti” olarak bilinen Stratonikeia Antik Kenti’nin 2 bin yıllık meclis duvarlarında, o periyotta kullanılan 200’den fazla eseri ve tavan fiyatlarını gösteren yazıt dikkati çekiyor. UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde yer alan, birçok medeniyete mesken sahipliği yapan ve dünyanın en büyük mermer kentleri ortasında gösterilen Stratonikeia Antik Kenti, Helenistik, Roma, Bizans, Beylikler, Osmanlı ve Cumhuriyet periyotlarından izler barındırıyor.
Stratonikeia ve Lagina Hafriyat Lideri Prof. Dr. Bilal Söğüt, AA muhabirine, antik kentte hafriyat ve onarım çalışmalarının 12 ay boyunca sürdüğünü söyledi. Stratonikeia’da meclis binasının kuzey duvarlarının dış kısmında Latince, birebir duvarın iç yüzünde Yunanca ve güney duvarı dış kısmında ise Osmanlıca yazıtlar bulunduğunu anlatan Söğüt, antik periyoda ilişkin meclis binasının 2 bin yıldan daha eski olduğunu belirtti.
Yunanca yazıtlarda Stratonikeialıların kullandığı takvimin yer aldığını aktaran Söğüt, Menippos’un yaptığı takvimle, hiç okuma yazma bilmeyen insanların bile parmaklarını sayarak ayları hesaplayabildiklerini, o periyotta aylardan birinin 28, başkalarının de 30 ve 31 çektiğini lisana getirdi. Helenistik periyot sonlarına tarihlenen yazıtta 12 ayın kaç gün çektiğini ve sırasını bildiklerini anlatan Söğüt, “Yazıtlardan, o takvim yazıldığı vakit, biz onların 1505’inci yılda olduğunu biliyoruz. Böylece şayet biz onların takvimini kullansak artık 3500 üzere bir tarihte oluyoruz.” dedi.
YAZIT TAM HALİYLE MECLİS BİNASININ DUVARLARINDA DURUYOR
Meclis binasının da antik devirde Stratonikeia’nın kent devleti olduğunu gösteren bir yapı olduğuna işaret eden Söğüt, bu binanın dış kısmında da Latince yazıtlar bulunduğunu kaydetti.
Söğüt, yaklaşık 1720 yıl evvel yazılmış yazıtların da bulunduğunu lisana getirerek, “O devirde fiyatlar yükseliyordu ve enflasyonu denetim altında tutmak için Roma İmparatoru Diockletianus tarafından tavan fiyat listesi belirlenmiş. O devirde satılan eserlerin tamamı var. Bir litre zeytinyağından bir balığa, ayakkabıdan ekmeğe varıncaya kadar yaklaşık 200’den fazla eserin ismi ve fiyatı da yazılı. Buradaki fiyattan daha yüksek bir fiyatla eser satma imkanı yoktu.” diye konuştu.
Listenin enflasyonla gayretin göstergesi olduğunu söz eden Söğüt, şu bilgileri verdi “Hatta o periyotta üretici ve tüketicilerin desteklendiği sistemden burada direkt bahsediliyor. Bu yazıt kapladığı alan açısından da bizim için son derece değerli. Yaklaşık 23 metrekare alanı kaplayan yazıtın, Anadolu’daki en hoş örneğini biz burada koruma ediyoruz. Yazıt tam haliyle meclis binasının duvarlarında duruyor. Anadolu’da bunların modüller halinde örnekleri var lakin toplu halde bu formda 23 metrekarelik bir alanda örneği burada var.”
Söğüt, meclis binası duvarlarında kentin kuruluş tarihi ile meclis kararlarının da yer aldığını bildirdi. Yazıtlardan meclisin zerzevat, meyve ve et fiyatları ile ilgili aldığı kararları da görebildiklerini söyleyen Söğüt, bu yazıtların gün yüzüne çıkarılması noktasında hassas çalışmalar yürütüldüğünü vurguladı.
Haber7
