Otomotiv markalarının temmuz satış rekoru heyecanı döviz kurundaki süratli yükseliş nedeniyle kısa sürdü. Geçen hafta çarşamba günü açıklanan satış sayılarına nazaran bölüm, temmuzda yüzde 388 artışla 87 bin araç satarak, aylık bazda tarihi rekora imza attı. Lakin çabucak sonraki gün yaşanan döviz kurundaki süratli yükseliş, satışlarda düşüş kaygısı yarattı. Son çeyrek siparişleri ve üretimleri için ‘bekle ve gör’ moduna geçilirken, kimi lüks markaların şimdiden yurt dışı siparişlerini revize etme telaşına düştüğü belirtiliyor.
Hatırlanacağı üzere, salgından ağır darbe alan otomotiv bölümünde olağanlaşma sonrası ötelenen talebin devreye girmesi ve kamu bankalarının düşük faizli kredi kampanyası ile haziranda satışlarda yüzde 66’lık artış yaşanmıştı. Pazardaki süratli yükseliş sonrası markalar, yılsonu maksatlarını de üst taraflı revize etmiş, 650 binleri aşacağını öngörmüştü. Temmuz ayında satışlar daha da hızlandı, yılsonu öngörüsünü 800 bin adetlere çıkaran markalar oldu. Son iki aydaki artış, markaların sipariş ve üretim planlamalarını bin ila 3 bin adet üst çekti. Lakin kur artışı sonrası fiyat artışının kaçınılmaz olacağı ve bunun da satışlara olumsuz yansıyacağını öngören markaların birçok son çeyrek planlamalarını ağustos ayı satışlarına nazaran yapacak. Kur artışı nedeniyle geçen hafta sıfır araç fiyatları yüzde 10’a kadar yükseldi.
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Lideri Haydar Yenigün, kur artışının kesime olumsuz yansıyacağını belirterek, “İç pazarda dövizin kalıcı olarak yükselmesi fiyatlara artış olarak yansır” dedi. Yenigün, otomotivciler olarak hem iç pazar hem ihracat için stabil ve öngörülebilir bir sürece gereksinim duyduklarının tekrar altını çizdi. Hyundai Assan Genel Müdürü Murat Berkel, kurlardaki ani yükselişin taşıt kredi oranlarını da artırdığına dikkat çekerek, “Bu da doğal olarak müşteri ve bölüm nezdinde olumsuz bir tesir yaratıyor. Açıkçası, mevcut duruma bakarak şimdi bir şey söylemek için çok erken. Bu bağlamda, Hyundai Assan olarak yılın ikinci yarısı için yapmış olduğumuz planlarımıza şimdi tıpkı biçimde devam ediyoruz” dedi.
Gelişmelere nazaran hareket edecek
Honda Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer de kurdaki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirterek, “Henüz planlarımızda rastgele bir değişiklik yapmadık. Fakat kurlardaki hareketliliği izliyoruz. Gelişmelere nazaran son çeyrek siparişlerini ve planlamalarımızı revize edebiliriz” dedi.
”Tüm Türkiye için kritik hafta”
Volvo Cars Avrupa, Afrika ve Ortadoğu (EMEA) Bölgesi Lider Yardımcısı Sabri Sözen, bu hafta yaşanacak gelişmelerin bölüm için değerli olduğuna dikkat çekerek, “Bu hafta Türkiye için kritik hafta. Sonuçta bu dalgayı dengelememiz gerekiyor ki, stabil bir ortam gelsin ve beşerler tekrar ticari faaliyetlerini sürdürebilsin” dedi. Sabri Sözen bu hafta tüketicilerin elinde stok olan ve şimdi fiyat güncellemesi yapmamış olan markalara ağır ilgi olacağını öngörüyor. Sözen, “Diğer yandan elindeki nakdi TL haricinde kıymetlendirmiş olanlar için zati değişen bir durum olmadığından, ben hala kesimin önemli bir artış sergileyeceğini düşünüyorum. 800 bin olmaz lakin 650-700 bin adetlik toplam pazara ulaşabiliriz. İleri tarihli sipariş verip, TL bazında fiyat garantisi almamış olan müşteriler, bu müddette nakitlerini TL’de tutuyor ise bu müşterilerin bu ortamda alımdan vazgeçeceğini öngörebiliriz” dedi.
”Ortamın durulmasını bekliyoruz”
Volvo olarak eylül ayı dahil, tüm üretimleri ön sipariş ve sipariş anındaki TL fiyatı garantisiyle sattıklarına dikkat çeken Sözen, “Yani bizim açımızdan ekim ayı sonuna kadar rastgele bir iptal yahut risk öngörmüyorum. Ekim-aralık üretimlerini satışa sunmak için ortamın biraz durulmasını bekliyoruz. Sonrasında tekrar güncellenmiş fiyatlar ile sipariş anındaki TL fiyatı muhafaza garantisiyle satış kampanyalarımızı sürdürmek dileğindeyiz. Lakin bunun için öncelikle ortamın tekrar sakinleşmesi gerekiyor” diye konuştu.
”Kuru takip etmek gerekecek”
Peugeot Türkiye Genel Müdürü İbrahim Anaç ise piyasaya yönelik beklentilerini şöyle özetledi: “Kurlarda yaşanan dalgalanmaların seyrini takip etmek gerekecek. Çünkü geçmiş devirlerde bu biçim dalgalanmaları yaşadık lakin sonrasında piyasa kendi istikrarını buldu. Kurun yanı sıra araç tedariği de kıymetli bir bahis olacak. Fabrikalar ağustosta üretime başlayacak. Araç arzı artacak. Siparişlerin yılın son çeyreğinde beklenen yüksek talebe nazaran verildiğini düşünürsek, pazarın beklendiği üzere gerçekleşeceğini düşünebiliriz.”
KUR ARTIŞI 2. ELDE DE ISTIKRARLARI DEĞİŞTİRECEK
Kurdaki süratli yükseliş, ikinci el piyasasında da istikrarları değiştirecek. Geçen hafta kamu bankaları haziran ayında duyurduğu ikinci el taşıt kredisi kampanyalarına son verdi, yüzde 0.82 olan ikinci el taşıt kredisi faizi yüzde 1.17’ye yükseltildi. Lakin bölüm temsilcileri kur artışının ikinci el piyasasında talebi artıracağını ve buna bağlı fiyatların yükseleceği görüşünde. Garenta ve ikinciyeni.com’un Genel Müdürü Emre Ayyıldız, ikinci el araba ve hafif ticari araç satışlarının 2020 yılının birinci 6 ayında bir evvelki yılın birebir devrine nazaran yüzde 20’nin üzerinde arttığını ve toplam 3.9 milyon adet satış gerçekleştiğini hatırlatarak, “2019 yılının son 6 ayında ise 4.5 milyon adet ikinci el araba ve hafif ticari araç satıldı. Bu yılın devamında da birebir performans sağlanırsa, 2020’yi 8 milyon adetin üzerinde ikinci el satışı ile tamamlayabiliriz” dedi.
”Sert kur hareketi inancı bozuyor”
Lakin bu sayıya ulaşabilme noktasında bölümün önünde iki değerli mani gördüğünü lisana getiren Ayyıldız, “Birincisi faizlerin, her ne kadar hiçbirimiz istemesek de, bir ölçü artış trendine girecek olması. İkincisi ise sert kur hareketlerinin tüketici inancını bozması. Kurların geldiği düzey sıfır araç maliyetlerinin artmasına; bu tesir de evvel talebin azalmasına, akabinde ikinci el fiyatlarının yükselmesine neden olacak. Şayet yaşadığımız kur dalgalanmalarını azaltabilir ve kurların vakit içinde, piyasayı ve tüketici algısını bozmadan, yavaş adımlarla yükselmesine müsaade verirsek daha sağlıklı bir pazar oluşmasına katkı sağlayacak” dedi.
”Bir müddet yatırım aracı olmayabilir ama…”
İkinci el data tahlil şirketi Indicata’nın Satış Yöneticisi Aslı Göker, Ocak-Ağustos periyodunda ikinci el araç fiyatlarının yüzde 30 arttığını hatırlatarak, pazara yönelik şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu fiyat artışına karşın ikinci el pazarı birinci 6 ayda geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 21 büyüme gösterdi. Düşük faizli kredi kampanyasının sonlandırılmasıyla kredi faizlerinin yükselmesi ve ayrıyeten dövizdeki bu ani yüksek hareketlilik pazarda bir ölçü yavaşlama getirecek. Önümüzdeki kısa devirde tüketicilerin bir kısmı alternatif yatırım araçlarına yönelebilir. Lakin öbür taraftan pazarda hala ertelenmiş bir talep var. Kurlardaki artış gerek ithal gerekse yerli yeni araç fiyatlarına yansımaya başladı. Bu fiyat artışı ikinci el pazarındaki araç fiyatlarına da paralel olarak yansıyacak. Buna karşın uzun vadede ikinci el araca talebin artarak devam edeceğini düşünüyorum” dedi.
“Belirsizlik son bulmadan fiyat öngörüsü zor”
Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş, ise pazardaki gelişmelere yönelik şu değerlendirmeyi yaptı: “Kur artışı durdurulamaz bir düzeyde seyrederse doğal olarak sıfır araba pazarı bu manada fiyattan etkilenecek. Birçok marka şu an kasım, aralık ayını işaret ediyor ve fiyat garantisi veremiyor durumdayken, bir de kur artışının devam etmesi halinde doğal olarak ikinci elin artış eğilimi tedarik sağlansa dahi sürecek. İkinci el, uygun faiz oranlarıyla çok desteklenmiş durumda. Ertelenen bir talep var ve bu talebi 2 ay üzere kısa bir müddette karşılamak zorunda kalınca artış kaçınılmaz oldu. Şunu da kıymetle belirtmek isteriz ki ikinci el araç pazarı tek değil birden çok değişkene nazaran şekillenen bir pazardır. Bunu unutmamak gerekiyor. Kur da elbette bu tesirlerden bir tanesi. Daha evvel de belirttiğimiz üzere ülkedeki genel belirsizlik havası son bulana kadar fiyatların nerelere gideceği artık çok öngörülebilir değil. Bu çok net.”
Haber7
