Senegal’in tarihi el sanatları pazarı: Soumbedioune

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla turizm gelirlerini büyük ölçüde kaybeden Senegal’de, geçimini ikramlık eşya satarak sağlayan esnaf, aylardır turist bekliyor. Kovid-19 salgını tüm dünya ekonomilerini sarssa da turizmden gelir elde eden ülkelerde bu sarsıntının tesiri daha fazla hissedildi.
Geçen yıl 1,7 milyon turist ağırlayan Senegal’de bu yıl bölümdeki gelir kaybı Kovid-19 nedeniyle 540 milyon dolara ulaştı. Ülke iktisadı için balıkçılıktan sonra ikinci döviz kaynağı olarak bilinen turizm, 100 bin şahsa istihdam sağlıyor. Marttan temmuza kadar tüm dünyaya hudutlarını kapatan Senegal, mütekabiliyet temeline dayanarak hala Avrupa Birliği’nden turist kabul etmiyor. Turizmdeki kayıp en çok otelcilik dalını vursa da ikramlık eşya satan küçük esnaf da aylardır neredeyse hiç satış yapamadığını söylüyor.
GELİR TURİSTLERE BAĞLI
AA muhabiri başşehir Dakar’da bulunan tarihi Soumbedioune el sanatları pazarında, esnafa Kovid-19 devrini nasıl geçirdiklerini sordu. Birinci sefer 1966’da düzenlenen Siyahi Sanatlar Şenliği (FESMAN) kapsamında hizmete açılan Soumbedioune, o günden beri ülkelerine Afrika’dan hatıra götürmek isteyen turistlerin uğrak yeri olarak biliniyor.
Yaklaşık 300 dükkanın bulunduğu pazarda, ahşap el sanatlarından Afrika’nın klasik kumaşlarına kadar birçok ikramlık eşya alıcı bekliyor. Açıldığı günden bu yana neredeyse yılın her devri turist ağırlayan pazar, tarihinin en berbat devrinden geçiyor. Birçok dükkan kepenk kapatırken, açık olanlar ise yalnızca günü geçirmek için pazara geldiklerini belirtiyor. Hasırdan materyaller ve klâsik kumaştan dikilmiş kıyafetler satan 60 yaşındaki Bineta Dnour, 1986’dan bu yana pazarda çalıştığını fakat hiç bu türlü bir periyot yaşamadığını söyledi.
Dnour, meskende kalmamak için pazara geldiğini fakat konuta eli boş döndüğünü lisana getirerek, “Balık ve meyve zerzevat pazarları bizim kadar etkilenmedi zira lokal halk da oralara gidiyor ancak bizim gelirimiz yalnızca turistlere bağlı. Pekala turist gelmezse biz ne yapacağız.” dedi.
HİÇBİR ŞEY KAZANMADAN KONUTA DÖNÜYORUZ
Kendi işlediği ahşap nesneler satan Abdalla Sen de 1975’ten beri bu işi yaptığını ve pazara ebediyen çok turist geldiğini kaydetti. Sen, “Son 7 aydır akşama kadar bomboş oturuyoruz. Turist yok. Lokal halk da buraya gelmiyor. Hiçbir şey kazanmadan da konutumuza dönüyoruz.” diye konuştu. Ahşap oymacılıkla uğraşan bir öbür satıcı 59 yaşındaki Ibra Sow da 1985’ten bu yana pazarda çalıştığını lisana getirdi. Sow, “Turist uğramasa da yeniden de her gün geliyorum. Eski günlere döneceğimize inanıyorum. Öbür da dermanım yok zira bu iş dışında öteki bir şey bilmiyorum.” sözlerini kullandı.
AYDA BAZEN 1,8 DOLAR KAZANIYOR
Öteki bir dükkan sahibi 29 yaşındaki Süleyman Fadeh de “Ayda bazen 1000 CFA (1,8 dolar) kazandığımız oluyor fakat burası dışında da gidecek yerimiz yok.” dedi. Çizdiği fotoğrafları satan 40 yaşındaki Pape Ndiaye da konut kirasını ödeyemediğini hatta tablolarını dükkana getirmek için bazen yol parası bile bulamadığını vurguladı. Pazarın en yaşlılarından 70 yaşındaki Gade Thiam da pazara artık günü geçirmek için geldiklerinin altını çizerek, 7 aydır neredeyse hiç satış yapamamaktan şikayet etti.
Bağımsızlık Meydanı’nda 70’li yıllarda düzenlenen bir ikramlık eşya fuarında çekilmiş gençlik fotoğrafını gösteren Thiam, “O günleri düşününce şu an düştüğümüz duruma hayret ediyorum. Herkesin ailesi çoluğu çocuğu var. Konuta elimiz bomboş gidiyoruz.” diye konuştu.
Haber7