Bu sene Kurban Bayramı tatili, 30 Temmuz Perşembe arife günü ile başlıyor ve 3 Ağustos Pazartesi günü sona eriyor. 30 Temmuz arife günü yarım gün. Bayram öncesindeki pazartesi gününden itibaren 3.5 gün de eklenirse tatilin daha da uzaması mümkün. Gerek çalışanların gerekse patronların aklında sanki bu günler birleştirilerek tatil süresi uzatılabilir mi sorusu var. Tatil müddetlerini birleştirebilmek için çeşitli yollar bulunuyor.
TELAFİ ÇALIŞMASI
İş Kanunu’nda düzenlenen ‘telafi çalışması’ uygulaması, bu üzere durumlar içindir. Düzenlemeye nazaran, patron resmî tatillerden evvel yahut sonra işyerini tatil ederek bütün çalışanlarına müsaade verebilir. Bu bayramda da işveren bayram öncesindeki 3.5 günü tatil ederek, kelam konusu günlerdeki çalışmaları için çalışanlarına 2 ay içerisinde telafi çalışması yaptırabilir. Telafi çalışması, tatil sonrası muhakkak dönemler halinde ve kanundaki kararlara uygun olarak işyerinde daha fazla çalışılarak gerçekleştirebilir.
3 SAAT SINIRI
Telafi çalışması günde 3 saatin üzerine çıkamadığı üzere işyerinde günlük çalışma mühleti de 11 saati aşamaz. Bu manada, örneğin günde 9 saat, haftada 5 gün çalışılan bir işyerinde günde en fazla 2 saat telafi çalışması yaptırılabilir. Günlük çalışma müddeti 11 saati geçemeyeceği için bu işyerinde telafi çalışması günde en fazla 2 saat olabilecektir. Günde 1’er saat yahut yarım saatlik müddetler formunda de telafi çalışmasının yaptırılması mümkündür.
TATİLDE YAPTIRILAMAZ
Telafi çalışması yaptırmak isteyen patron bunu işyerinde çalışılan günlere bölmek zorundadır. İşyerinde haftanın 5 günü çalışılıyorsa, cumartesi ve pazar günleri telafi çalışması yaptırılamaz. Öteki yandan, patron telafi çalışmasını işyerini kapattığı günün bitiminden itibaren 2 ay içerisinde yaptırmak zorundadır. Bu bakımdan, 2 aylık mühletin dolmasının akabinde personellerin telafi çalışması yapmaya zorlanması mümkün değildir.
Patron Kurban Bayramı öncesindeki müddet için de işyerini kapatarak telafi çalışması yapmaya karar verdiğinde emekçilerden muvafakat almasına gerek yoktur. Bu bakımdan, personellerin de bu duruma riayet etmemek üzere bir hakları bulunmuyor. Yani, personel istese de istemese de telafi çalışması yapmak zorundadır.
ARİFE GÜNÜ TARTIŞMALI
Arife günü çalışılması gereken yarım güne karşılık patronun yıllık müsaade kullandırıp kullandıramayacağı, personelin bu yarım gün için yıllık müsaade talep edip edemeyeceği tartışmalı mevzular ortasındadır. İş Kanunu’nun 56. unsuruna nazaran; “yıllık fiyatlı müsaade mühletleri tarafların muahedesi ile bir kısmı on günden aşağı olmamak üzere kısımlar hâlinde kullanılabilir.” Ancak mevzuat yarım günlük yıllık fiyatlı müsaade kullanılabileceğine dair bir karar içermiyor. Mevzu farklı halde yorumlanabiliyor.
‘GÜN’ HESABI YAPILIYOR
Bu noktada kıymetlendirilmesi gereken ‘bölümden’ ne anlaşılması gerektiğidir. Kanun yıllık fiyatlı müsaadesi gün üzerinden belirlediğinden, kanunun gün kavramına üstünlük tanıdığı düşünülebilecektir. Tıpkı formda, yıllık fiyatlı müsaadenin temel hedefi da çalışanın yıl içinde mümkün olduğunca kesintisiz müddetlerle dinlendirilmesi olduğundan, ilgili kararın günü temel aldığı sonucuna ulaşılabilecektir.
YARIM GÜN NE OLACAK?
Kanunda telafi çalışmasının getirilmesinin gayesinin da bu yarım günlük mühletlerin yıllık müsaade müddetinden düşülemeyecek olması olduğu düşünülebilecektir. Tıpkı halde Kanundaki; “işveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan başka fiyatlı ve fiyatsız müsaadeler yahut dinlenme ve hastalık müsaadeleri yıllık müsaadeye mahsup edilemez” kararı de tıpkı görüşü desteklemektedir.
Bu nedenle, yarım güne karşılık yıllık müsaade mühletinin düşürülemeyeceği, yıllık müsaadenin en azından bir gün olarak kullanılması gerektiği yorumlanmaktadır.
EK FIYAT ÖDENMEZ
Telafi çalışması yapılan devirde günlük çalışma mühletinin üzerinde çalışan emekçiler bu nedenle patrondan fazla mesai fiyatı talep edemezler. Telafi çalışmasına mevzu olan günlerde çalışmadıkları günler için fiyatlarından rastgele bir kesinti yapılmayan çalışanlar tıpkı formda telafi çalışması periyodunda günlük çalışma müddetinin üzerinde çalıştıkları günler için fazla mesai fiyatı alamazlar.
Haber7
