Türkiye’de gün gün koronavirüs hadise ve mevt tablosu! Ne kadar fark etti?
GALERİNİN DEVAMI
Bilim Konseyi üyesi Tevfik Özlü, Hürriyet’ten Meltem Özgenç’in koronavirüs aşısına ait sorularını yanıtladı.
COVID-19 aşısı doğurganlığı tesirler mi?
Yakın vakitte hamile kalmayı düşünenlere aşı yaptırmamaları öneriliyor. Gebeliğin birinci üç ayında cenine ziyan verebilecek her türlü aşı, ilaç ve kimyasallardan fetüsün uzak tutulmasını sağlamak amaçlanıyor.
Aşılar birinci etapta 3 milyona yapılsa, yeni parti aşılarla da ikinci doz aşılamalar yapılsa daha iyi olmaz mı?
Gelen 3 milyon aşının yarısı yapılır ve kalan yarısı da bu bireylere ikinci doz için ayrılırsa, bu en riskli kümenin aşılanması bakımından önlemli bir yaklaşım olur. Lakin gelen 3 milyon aşı ile 3 milyon şahsa birinci doz yapılırsa, birinci planda çok daha fazla şahsa aşı başlanmış olur ve toplumsal bağışıklığın elde edilmesi daha kısa vakitte sağlanabilir. Bu mevzuda karar, risk-yarar durumu tartılarak verilebilir.
Bir aşı acil kullanım onayı kapsamından çıkıp rutin kullanıma nasıl geçer?
O aşıyla ilgili faz-3 çalışmaları tamamlanır ve sonuçları olumlu çıkarsa, o vakit ruhsat müracaatında bulunulur. Fakat faz-3 çalışmaları bazen birkaç yıl sürmektedir. Gereğince geniş sayıda bireyde ve farklı popülasyonlarda (çocuklar, ileri yaştakiler, kronik hastalığı olanlar, bağışıklığı baskılanmış olanlar gibi) aşı, enfeksiyondan muhafazada faal ve inançlı bulunur ve bu çalışmaların bilimsel yordam ve formüllere uygun ve kâfi olduğu bilimsel kurullarda onaylanırsa, o vakit aşıya ruhsat verilir. Takiben aşı rutin kullanıma girer.
AŞI OLANIN TESTİ OLUMLU ÇIKMAZ
Gerçek bir enfeksiyondan kazanılan bağışıklık aşıdan kazanılandan iyi mi?
Bu türlü bir genelleme yanlışsız olmaz. Kızamık üzere birtakım hastalıkları geçirdiğimizde çok güçlü ve ömür uzunluğu bir daha o hastalığa yakalanmayacak halde bir bağışıklık kazandığımız doğrudur. Ne var ki, örneğin grip üzere birtakım hastalıkları geçiririz lakin bu bizi bir sonraki mevsimde tekrar grip olmaktan korumaz. Meğer örneğin tetanoz yahut su çiçeği aşılarında olduğu üzere aşıyla elde edilen bağışıklık, hastalıktan elde edilen bağışıklıktan daha güçlü ve hamidir.
COVID-19 aşıları size virüs bulaştırabilir mi? Test yaptırırken müspet çıkma mümkünlüğü ne?
Şu anda dünyada kullanımda olan mRNA, vektör tabanlı yahut inaktif koronavirüs aşıları, COVID-19’a neden olan canlı virüs içermediği için COVID-19 ile enfeksiyona ve hastalığa neden olmaz. Aşının ikinci dozunu yaptırdıktan 15 gün sonra COVID-19 hastalığı gelişirse, bu aşının korumadığı manasına gelir. Daha erken periyotta, yani şimdi aşının tesirli hale gelmesinden evvel hastalanırsa, kişi etrafından virüsü alıp hastalanmıştır, aşının etkisizliğinden kelam edilemez. Aşılanan bireylerde aşıdan ötürü COVID-19’un teşhisinde kullandığımız PCR testleri pozitifleşmez, yalnızca bağışıklığın geliştiğini gösteren antikor testleri müspet hale gelir.
Haber7