Kovid-19 pandemisinden etkilenen iş yerlerinde kısa çalışma uygulamasının müddeti 31 Ekim’e kadar uzatıldı. İşten çıkarma yasağı ve fiyatsız müsaade uygulamasının müddeti 17 Eylül’de dolmakla birlikte bu müddetin de uzatılması bekleniyor. Çalışanlar bu periyotta kıymetli bir gelir kaybına uğruyor. Kısa çalışma devrinde brüt fiyatın yüzde 60’ı oranında ödenek verilirken, işten çıkarma yasağı müddetinde fiyatsız müsaadeye çıkartılanlar, olağan fiyatları ne olursa olsun ayda yalnızca 1168 TL nakdi fiyat dayanağı alabiliyorlar. Kısa çalışma ve fiyatsız müsaadeye tabi olan bireyler, bu müddet boyunca kendi çalışmalarından ötürü minimum geçim indiriminden yararlanamıyorlar.
Eşi çalışmayan ve rastgele bir geliri olmayan bireyler, eşleri için de AGİ’den yararlanırlar. Pekala fiyatsız müsaadeye ayrılan yahut kısa çalışma ödeneği almakta olan şahıslar için eşleri AGİ’den yararlanabilir mi? Hazine ve Maliye Bakanlığı, pandemiden etkilenen kelam konusu çalışanları da ilgilendiren bir özelge yayımladı. Doğum yapan eşi 6 ay fiyatsız müsaadeye ayrılan bir kişi, eşinin fiyatsız müsaadeli olduğu devirde eşinden ötürü taban geçim indiriminden faydalanıp faydalanamayacağını İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığına sordu. Vatandaşın sorusuna özelge ile karşılık verildi.
Özelgede, “çalışmayan ve rastgele bir geliri olmayan eş” için AGİ’den yararlanılabileceği belirtilerek, AGİ ile ilgili 265 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği’ne dikkat çekildi. Bildiriye nazaran, yalnızca fiyat geliri elde eden eş “çalışmayan ve rastgele bir geliri olmayan eş” kapsamında değerlendirilmiyor. Fiyat geliri elde edenlerin dışındakiler ise çalışmayan ve rastgele bir geliri olmayan eş kapsamında bedellendiriliyor.
Özelgede, doğum nedeniyle 6 ay fiyatsız müsaadeye ayrılan eşin, fiyatsız müsaadeli olduğu periyotta çalışmayan ve rastgele bir geliri olmayan eş kabul edileceği, hasebiyle eşi ile 18 yaşını (tahsilde ise 25 yaşını) doldurmamış çocuğu için “Aile Durumu Bildirimi” ile patrona bildirimde bulunmak kaydıyla taban geçim indiriminden yararlanılabileceği tabir edildi.
AYDA 30 GÜN KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALANLARI DA KAPSIYOR
Özelge her ne kadar fiyatsız müsaadeye ayrılan şahıslar ile ilgili verilmiş olsa da ayda 30 gün üzerinden kısa çalışma ödeneği almakta olan şahıslar de bu haktan yararlanabilirler. Kısa çalışma ödeneği fiyat geliri sayılmıyor. Bu nedenle ödenek alan kişi çalışmayan ve rastgele bir geliri olmayan eş olarak kabul ediliyor. Hasebiyle kısa çalışma ödeneği kapsamındaki bireylerin eşleri, bu uygulama boyunca eşleri için AGİ’den yararlanabilirler.
Kısa çalışma kapsamındaki şahıslar iki kümeye ayrılıyor. Bir kısmı hiç çalışmadan ayda 30 gün üzerinden kısa çalışma ödeneği alıyor. Bir kısmı ise örneğin ayda 10 gün çalışıp 20 gün kısa çalışmaya tabi tutuluyorlar. Bunlar on günlük çalışmanın karşılığı fiyatı patrondan alıyorlar. Kısa çalışma ödeneği ise 20 günlük müddet için veriliyor.
Eşleri üzerinden AGİ’den yararlanma hakkı, ayda 30 gün kısa çalışmaya tabi tutulup iş yerinde hiç çalışmayan bireyler için kelam hususudur.
NE YAPMAK GEREKİR?
Emekçi yahut memur olarak bir işte çalışmakta olan bireylerden eşi fiyatsız müsaadeye ayrılan yahut kısa çalışma ödeneği alanlar Aile Durumu Bildirimi formunu doldurarak patrona bilgi vermeli. Taban geçim indirimi oranını etkileyen değişiklikler, kelam konusu değişikliğin patrona bildirildiği tarih prestijiyle uygulanır.
Eşin olağan çalışmaya dönmesi halinde aile durumu bildiriminde tekrar güncelleme yapılması gerektiğini not düşmek isterim.
NE KADAR AGİ ÖDENİR?
Eşlerden her ikisi de emekçi yahut memur olarak bir işte çalışıyorsa farklı ayrı ayda 220.73 TL AGİ alırlar. Fiyatsız müsaadeye ayrılan yahut kısa çalışma kapsamındaki kişinin eşi ise aile durumunda değişiklik yaptığı takdirde 220.73 TL yerine her ay 264.87 TL alır.
Çocuklar için eşlerden yalnızca biri AGİ’den yararlanır. Çocuklar fiyatsız müsaadeye çıkartılan yahut kısa çalışma kapsamındaki eşin üzerine kayıtlı ise aile durumu bildiriminde değişiklik yapılarak bunlar için de AGİ’den yararlanmak mümkündür. Bir çocuk için 33.11 TL, iki çocuk için 66.22 TL, üç çocuk için de 110.36 TL AGİ verilir.
Haber7