Bugün gelişmiş dünyanın en değerli sıkıntılarından biri çocuk personelliği. Memleketler arası Çalışma Örgütü (ILO) datalarına nazaran, çocuk personelliği son 10 yılda yüzde 38 seviyesinde azaldı. Lakin yeniden de çocuk işçiliğinden etkilenen 152 milyon çocuk personel var. Dahası, Covid-19 global salgını, bu durumu daha da kötüleştirdi. Lakin bu gidiş aksine döndürmek için hala umut var.
Çocuk personelliği nedir?
Çocuk personelliği, çocukları çocukluklarını yaşamaktan alıkoyan, potansiyellerini ve saygınlıklarını eksilten, fizikî ve zihinsel gelişimleri açısından ziyanlı işler olarak tanımlanabilir.
Uğraş yılı
Çocuk personelliği temel olarak çocuklar için zihinsel, fizikî, toplumsal ya da ahlaki açılardan tehlikeli ve ziyanlı işler, okula nizamlı devam etmelerini ve eğitimlerini engelleyerek okullarından erken ayrılmalarına yol açacak işleri ve çocukları okullarıyla çok uzun süren ve ağır işleri bir arada yürütmek zorunda bırakan işleri kapsıyor.ILO’nun, asırlık tarihi boyunca gayret alanlarından biri de çocuk işçiliğine son vermek. O denli ki, ILO’nun kabul ettiği birinci kontratlardan biri, 1919 tarihli ve 5 sayılı Taban Yaş (Sanayi) Kontratı. Bununla birlikte, ILO’nun sekiz temel kontratından ikisi olan 1973 tarihli ve 138 sayılı Minimum Yaş Mukavelesi ile 1999 tarihli ve 182 sayılı Çocuk İşçiliğinin En Makûs Biçimleri Mukavelesi de çocuk personelliği ile çabayı hedefliyor.
ILO, tüm dünyada çocuk işçiliğine son verilmesine yönelik yasama ve uygulama aksiyonlarını teşvik etmek hedefiyle 2021 yılını “Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi Milletlerarası Yılı” olarak belirlediğini açıkladı.
Çocuk personelliği ile çaba, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Emelleri ortasında da yer alıyor. Buna nazaran, üye devletlerin, zorla çalıştırma, çağdaş kölelik ve insan kaçakçılığına son vermek, çocukların asker olarak kullanılması dahil olmak üzere, çocuk işçiliğinin en makus biçimlerinin yasaklanması ve ortadan kaldırılmasını sağlamak ve 2025 yılına kadar her türlü çocuk işçiliğine son vermek için tesirli acil tedbirler almaları gerekiyor.
Çalışan her on çocuktan dördü tehlikeli işlerde
ILO dataları, Çocuk emekçilerin yüzde 70’i tarımda, temel olarak geçimlik ve ticari tarım ile hayvancılıkta çalıştıklarını ve 5-14 yaş kümesinde çalışan çocukların yüzde 38’inin tehlikeli işlerde istihdam edildiğini ortaya koyuyor. Bununla birlikte, ILO’ya nazaran 15-17 yaşlarında olan çocukların neredeyse üçte ikisi haftada 43 saatten fazla çalışıyor.
Son 20 yılda 100 milyon çocuk kurtuldu
ILO bilgilerine nazaran, son 20 yılda yaklaşık 100 milyon çocuk, çocuk işçiliğinden kurtarıldı. Bu bakımdan, 2000 yılında 246 milyon olan çocuk emekçi sayısı 2016 yılında 64 milyonu kız ve 88 milyonu erkek olmak üzere 152 milyona geriledi. Bu sayı, dünyada her on çocuktan çabucak hemen biri manasına geliyor.ILO datalarına nazaran, 5-17 yaş kümesinden çalışan çocuk sayısının en yüksek olduğu bölge Afrika (72,1 milyon). Yani, çocuk işçiliğinin yaklaşık yarısı Afrika’da yaşanıyor. Afrika’yı Asya ve Pasifik (62 milyon), Amerika kıtası (10,7 milyon), Avrupa ve Orta Asya (5,5 milyon) ve Arap Devletleri (1,2 milyon) izliyor. Dahası, 5-14 yaş kümesinden olup çalışan çocukların yaklaşık üçte biri eğitim sisteminin dışında.
Kovid-19 salgını ek yoksulluk yükü getirdi
Çocuk personelliği ile çaba edilmesi toplumsal açıdan çok değerli. Zira, çocuk personelliği, çocukların geleceklerini yok ediyor, aileleri yoksulluğa mahkûm ediyor. Fakat ne yazık ki, Covid-19 krizi aslında kırılgan olan nüfuslara ek yoksulluk yükü getirmiş durumda. Bu durum, çocuk işçiliğiyle gayrette kaydedilen ilerlemeyi geriye döndürebilecek nitelikte. Okulların kapanması durumu daha da kötüleştirdi ve milyonlarca çocuk aile gelirine katkıda bulunmak için çalışıyor
Kıymetli çalışmalar olacak
Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi Memleketler arası Yılı’nı başlatmak üzere ILO tarafından 21 Ocak’ta sanal bir aktiflik yapılacak. Aktifliğe, ILO Genel Yöneticisi Guy Ryder, UNICEF İcra Yöneticisi Henriette Fore, Nobel Barış Mükafatı sahibi Kailash Satyarthi ve çocuk işçiliğinden kurtulmuş bir aktivist olan Amar Lal dahil olmak üzere, birçok paydaş katılacak. Bununla birlikte, tüm yıl boyunca, her on çocuğun birini etkileyen bu sorun hakkında farkındalığı artırmak maksadıyla bir dizi aktiflik düzenlenecek.Ayrıca, 2021’de gelecek yıl Güney Afrika’da toplanacak “V. Çocuk Personelliği Global Konferansı” için hazırlıklar da yapılacak. Konferans’ta, 2025 yılına kadar her türlü çocuk işçiliğine ve 2030 yılına kadar da zorla çalıştırma, çağdaş kölelik ve insan kaçakçılığına son verilmesine yönelik kıymetli ek adımların atılması bekleniyor. 2021’in, hiçbir çocuğun geride kalmadığı, geleceğe umutla bakabileceğimiz sağlıklı bir yıl olması dileğiyle.
Haber7