Otomotiv bölümünde bilhassa kasım ayının ikinci yarısından itibaren tüketici, hem sıfır hem de ikinci el araç alımlarında bekleme moduna geçti. 90 bini aşması beklenen sıfır araç satışları, 80 bin adetle beklentilerin altında kalırken, ikinci el pazarında da ekim ayına oranla yüzde 10’a yakın düşüş yaşandı. Talebin azalması araç fiyatlarını aşağı çekti. İkinci elde fiyatlar birinci kere düştü.
ODD’nin geçen hafta açıkladığı araba ve hafif ticari araç pazarı bilgilerine nazaran; kasım ayında satışlar, bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 37,8 azalarak 80 bin 141 adet oldu. Oysa bölüm temsilcileri geçen ay için en az 90 bin adetlik araba ve hafif ticari araç satışı öngörüyordu. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Lideri Ali Bilaloğlu, yaptığı açıklamada kasım satışlarının beklentilerin altında kalmasını üç ana nedene bağlamıştı: “Türk Lirası’nın kıymetlenmesi tüketici nezdinde fiyatların düşeceği beklentisini yarattı. Yeni uygulamaya alınan pandemi tedbirleri, toplum üzerinde bir ölçü moral bozukluğuna neden oldu. Bu da satışlara olumsuz yansıdı. En düşük ÖTV bareminde yalnızca 5 araç modeli kalınca tüketicinin tercih imkanı son derece kısıtlandı.”
Kasım ayında sıfır km araba satışları beklentilerin altında gerçekleşirken, ikinci elde kayıp daha büyük oldu. Kasımda ikinci el satışları, yılın en düşük satışının yaşandığı aylardan biri oldu. Şimdi resmi sayılar açıklanmadı lakin bölüm temsilcileri ikinci el pazarında kasımda bir evvelki aya nazaran yüzde 10’a yakın bir düşüş olduğunu varsayım ediyor. TÜİK datalarına nazaran, ekim ayında 833 bin 754 adet taşıtın devranı yapılmış, bunun yüzde 70’ini arabalar oluşturmuştu. EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin, “Kasımda pazarın ekim ayına nazaran yüzde 10 daha daraldığını biliyoruz” dedi. Kasım 2019’da ise 921 379 adet taşıtın bölümü yapılmış, bunun yüzde 73,7’sini arabalar oluşturmuştu.
Otomotiv bölümünün önde gelen bilgi ve ikinci el fiyatlandırma şirketi Cardata’nın Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, DÜNYA’ya yaptığı açıklamada kasım ayında 2.el araç satışlarında yaşanan düşüşün en kıymetli sebeplerini şöyle sıraladı:
2. el araç satın almak isteyen tüketiciler, geri gelen döviz kuru nedeniyle elindeki dövizi bozdurmaktan vazgeçip aracını satmayı ileri bir tarihe öteledi.
Dövizde, iktisatta ve pandemi şartlarında yaşanan stabil olmayan durum tüketicilerin araba satın alma kararını “bekle-gör” siyaseti izlemeye yöneltti. Bu yüzden ikinci el ve sıfır araca olan talep kasımda düştü.
Sıfır araç satın alma kararından vazgeçen tüketici, elindeki 2.el aracı takas olarak da kullanmadığı için piyasada arz azaldı.
“Fiyat düşüşü devam edecek”
2. el’deki bu talep azalması fiyatların da düşmesine neden oldu. Yalçın, “Son 1 yıldır yükselen 2.el araç talebi ve fiyatları birinci kere düştü. Ayrıyeten, uzun vakittir elinde yüksek maliyetli 2.el araç tutan esnaf ve satıcı da bu şartlarda daha fazla stok maliyeti yüküne dayanamayıp fiyatları düşürdü. Kasım ayındaki 2.el’deki fiyat düşüşlerinin ortalama yüzde 6-12 ortasında olduğunu gözlemledik” diye konuştu. Yalçın, aralık ayında sıfır araç satışlarında değerli satış ve fiyat kampanyaları olacağı öngörüldüğünden 2.el araç fiyatlarındaki düşüşün aralık ayı sonuna kadar kademeli olarak devam edeceğini öngördüklerini söyledi.
“Tüketici için gerçek vakit yaklaşıyor”
Garenta ve ikinciyeni.com’un Genel Müdürü Emre Ayyıldız, araç almayı düşünenler için gerçek vakitlerin yaklaştığını tabir ederek, “Kurlardaki düşüşün sıfır araç fiyatlarına kampanya olarak yansımasını bekliyorduk, tüketiciler de bu beklentide olduğu için son bir aydır beklemeye geçmişti. Beklendiği üzere de oldu hem fiyat düşüşü hem de faiz kampanyaları birer birer açıklandı. Kurun bu düzeylerde dengelenmesi de bundan sonrası için hem ikinci el hem de sıfır araç alımı için uygun fırsatlar sunmaya başladı” dedi.
“Son 3 haftada satışlar durdu”
Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş, geçen son 3 haftada ikinci el araç pazarında satışların durma noktasına geldiğini lisana getirerek, “Pandeminin tesiriyle kısıtlamaların artışı ve faizlerin yükselişi 15 Kasım itibariyle oto alımsatımı yapan kurumların satışlarında yüzde 90’a varan düşüşlere neden oldu. Salgın ve getirilen kısıtlamalar sebebiyle vatandaş üzerinde önemli bir tedirginlik var. Oto alım satımı yapan küçük büyük tüm ticarethanelerin kira, işçi üzere sarfiyatları birebir halde devam ediyor. Panik satışlar sebebiyle fiyatlar da ani olarak yüzde 7-8 oranında aşağı çekildiği için, ikinci el oto dalında önemli bir maddi kayıp ile karşı karşıyayız. Sıfır kilometre araçlardaki stok problemi, pandeminin seyri ve fiyatlarda potansiyel bir yükseliş beklendiğinden, aklı selim tüketicinin aracını yenilemesi ya da yeni bir araç alması için aralık ayı en yanlışsız zaman” diye konuştu.
Haber7