İşte Karagöl’ün o yazısı;
Kripto paraların sayısı her gün değiştiği üzere piyasa bedeli de artmaya devam etmektedir. CoinMarketCap bilgilerine nazaran bugün dünyada 9.436 kripto para var iken, kripto paraların piyasa bedeli de yaklaşık 2,08 trilyon dolar pahasına ulaşmış bulunuyor.
Bu kadar süratli bir süreç yaşayan kripto paralar finansal sistemde kırılmalara neden olabilecektir. Bilhassa salgın devrinde kendine geniş bir alan bulan kripto para yatırımcılarının finansal piyasalardaki yeri de artık belirginleşmekte ve giderek daha kıymetli bir hal almaktadır.
Bu nedenle kripto paraların birçok alanda tesiri olabileceğini, en kıymetli tesirinin ise mevcut finansal sistemde gerçekleşeceğini söylemek tartışma götürmez.
MEVCUT FİNANSAL SİSTEME TESİRİ NE OLUR?
Kripto paralar ile ilgili olarak sorulan temel iki soru var. Kripto paralar yeni bir yatırım aracı ya da varlık ise dünya finansal sisteminde alternatif bir varlık olur mu? Ya da kripto para yeni bir ödeme sistemi ise bu durum mevcut finansal sistem için bir tehdit mi?
Kripto paralar finansal sistemde yeni bir varlık ya da yatırım aracı ise bunun gelişmiş ülkelerde olduğu kadar gelişmekte olan ülkelerde de kıymetli yansımaları olacak. ABD’nin dolar üzerinden elde ettiği senyoraj ve dünya finansal sistemindeki baskın rolü nedeniyle bilhassa gelişmiş ülkeler kripto paraların bu gidişatını nasıl kabul eder? Ya da FED, bu durumun devam etmesini ya da finansal sistemde pasif bir aktör olmayı nasıl kabullenir?
Zira, kripto paralar mevcut sistemdeki para otoritelerine tehdit olarak algılandığından bu paralar Amerikan Doları açısından da en büyük tehdit olacaklardır.
Bu nedenle kripto paraların hem milletlerarası ve ulusal ekonomik süreçlerde kullanılmaları, hem de rezerv para olarak kullanılmaya başlanmaları durumunda merkez bankalarının senyoraj gelirlerinde önemli düşüşler olacaktır. Bu düşüşlere merkez bankalarının ve hükümetlerin vereceği reaksiyona nazaran global finansal sistemin nereye evrileceği belirlenecektir.
YENİ BİR DEVİR Mİ BAŞLIYOR?
1970’li yılların başlarında, Bretton Woods sisteminin çökmesi ve Amerikan Doları’nın serbestçe altına çevrilmesiyle, konvertibilite sorunu ortadan kalkmış oluyordu. Bretton Woods mutabakatının yok sayılması, yani doların altın karşılığının yok sayılması, global iktisatta doların egemenliğinin başlangıcı oldu.
Artık ise, kripto paraların tartışılmaya başlandığı konjonktürdeyiz. Bu açından para siyasetlerinin ve hatta global finansal nizamın fonksiyonelliğinin tartışmaya açıldığı bir devirdeyiz.
Bununla birlikte, kripto paralar ödeme sisteminde neden olacakları değişikliklerle ve bir varlık olarak portföylerdeki yerlerini gitgide güçlendirerek finansal sistemde var olan birçok dengeyi radikal bir formda değiştirebileceklerdir.
Öteki yandan, yatırım yapmak isteyen yatırımcıların kripto paralara kıymetli ölçüde hisse aktarması nedeniyle bu alanda özgürleşme ve özendirmeler yatırım tercihlerinde değerli değişiklikleri beraberinde getirebilecektir. Bu da değerli ölçüde sermayenin kripto paraların özgür olduğu ülkelere kaymasına neden olacaktır.
Son olarak söz etmek gerekir ki, kripto paraların politik, ticari, ekonomik ve vergilendirme ile ilgili alanlarda global açıdan birçok tesirleri olacaktır. Bu nedenle, kripto paraların süreç hacminin gün geçtikçe artması, bireylerin ve işletmelerin yatırım maksatlı yahut ödeme-tahsilat hedefli ticari süreçleri ortasında değerli bir yer tutması ve pazar hisselerinin artması ile kripto paraların tesirlerinin daha da yaygınlaşması beklenmektedir.
Haber7