Mehmet Acet’in köşe yazısı şöyle;
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, geçenlerde attığı bir tweet nedeniyle akıl almaz düzeylere kadar giden ataklara uğradı.
Uygarlıkların kitabını yazan bir adamı “uygarlık düşmanı” duyuru etmeye kadar götürenler oldu.
Bunu yapanlar, Kalın’ın çok iyi bildiği bir mevzuyu, hatta en iyi bilenlerden biri olduğu bir mevzuyu, yani bizim büyük öykümüzü entelektüel bir derinlikle anlatmak için söylediklerini, içinde biraz da panik havası barındıran cümlelerle mahkum etmeye çalıştılar.
İbrahim Kalın ne demişti evvel ona bakalım:
“Biz masalları olan bir coğrafyanın çocuklarıyız. Bize yüz elli yıldır çağdaşlaşma ismi altında diğerlerinin öyküleri anlatıldı. Artık kendi öykümüzü yazma zamanıdır”
Görüldüğü üzere üç cümleden oluşan bir tweet bu.
Artık bu cümlelerin her biri üzerinde tek tek duralım:
“Biz masalları olan bir coğrafyanın çocuklarıyız” tabirinin ne manaya geldiğini anlamak, ya da bunun manasını az çok bildiği halde hafıza tazelemek isteyenler için sıcağı sıcağına bitirmek üzere olduğum bir kitabı önerebilirim.
Orta Asya’nın 400 yıllık altın çağını anlatan ABD’li tarihçi Frederick Starr’ın ‘Kayıp Aydınlanma’ kitabı.
İçeriden değil, dışarıdan bir bakışla kaleme alınmış olmasına karşın, müellifinin yer yer oryantalist yaklaşımlarla hareket etmesine karşın o 400 yıllık öyküyü masalsı bir lisanla anlattığı bir kitap bu.
İçinde tonla örnek bulabilirsiniz ancak ben en başından, kitabın giriş cümlelerinden bir alıntı yapayım:
“999 yılında birbirlerinden yaklaşık 400 kilometre uzakta, bugünün Özbekistan ve Türkmenistan sonları içinde yaşayan iki genç adam mektuplaşmaya başladılar…
… Orada, yıldızların ortasında öbür bir güneş sistemi daha var mı, yoksa kainatta yalnız mıyız, diye soruyorlardı. Altı yüz sene sonra Giaordano Bruno, (1548-1600) dünyadan diğer gezegenlerin de bulunduğunu söylediği için kazığa bağlanıp canlı diri yakılacaktı.”
Muharririn bahsettiği uzak aralıklardan birbiriyle mektuplaşan, karşılıklı sorular soran hatta birbirlerine entelektüel düzlemde meydan okuyan iki isimden biri İbn-i Sina, oburu Biruni idi.
Gelelim Kalın’ın attığı tweetteki ikinci cümlesine, “Bize yüz elli yıldır çağdaşlaşma ismi altında diğerlerinin öyküleri anlatıldı” tabirine.
Bu cümleyi İbrahim Kalın kapasitesindeki bir ismin, Batı kültürüyle doğal etkileşim haline değil de, kendine ilişkin ne varsa, ne biriktirdinse hepsini yok sayıp, Batı’ya ilişkin olan her şeye bütün benliğinle teslim olma dayatmasına karşı bir itirazı olarak okumak, anlamak çok mu sıkıntı sanki?
Bu duruşu ‘uygarlık düşmanlığı’ olarak görenler için o denli olabilir evet.
Ancak onların bu teslimiyetçiliği gerçeği değiştirmiyor.
Evet, bu 150 yılın büyük kısmında çağdaşlaşma, doğal bir etkileşim olarak değil, yenenin yenilen üzerinde zorla tahakküm kurduğu, bunu da geçmişi, bilhassa Türklerin İslamla geçen 1000 yıllık tarihini haritadan, hafızadan silerek onur kırıcı bir biçimde dayattığı üzere net bir gerçek duruyor karşımızda.
İbrahim Kalın’ın İslam-Batı alakalarının tarihini anlattığı “Ben, Öteki ve Ötesi” kitabından da bir alıntı yapalım:
“Aristo’ya nazaran Asyalı toplumlar, köle olmak için doğmuşlardı. Aristokratların yönetici olduğu Yunan siyasi modeli, bir ‘seçkinler cumhuriyeti’ idi. ‘Doğal köle’ olarak doğanlar, zihinlerini değil yalnızca vücutlarını kullanabildikleri için, onların evcil hayvanlardan bir farkı yoktur.”
Aristo çok uzak bir tarihte yaşamıştı diye itiraz edenlere, Asyalıların olmasa bile, siyah insanların hayvanat bahçesinde sergilendiğini gösteren 60 yıl öncesine ilişkin imgeleri hatırlatayım bari.
Kalın’ın üstte kelamını ettiğim kitabının Çinlilerin de ilgisini çektiğini ve Çin idaresinin dayanağıyla Çince’ye çevrildiğini biliyor muydunuz?
Bunun da bir sebebi var natürel.
Onlar da kendi tarihlerine, kendi kıssa ve masallarına karşı takınılan tıpkı nobranca tavra karşı bu kitapta bir şeyler buldukları için kendi lisanlarına çeviri etmek istemiş olmalılar, o denli değil mi?
Zira bu cümle işi, geçmişe dönük bir nostaljik övünme noktasından çıkarıp günümüz ve ileriye dönük bir tez, bir irade beyanı ortaya koyuyor.
İbrahim Kalın’ın kendi meramının ne olduğunu daha iyi anlamak için geçen hafta CNNTÜRK televizyonunda yaptığı açıklamaları dinledim.
Konuşmanın bir yerinde kendisi kelamı Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘duruşuna’ getirip şunları söylüyor:
“Erdoğan dünya sistemine bir ayna tutuyor. Senin suretin bu. Burada adaletsizlik var, eşitsizlik var diyor. Onlar ne yapıyor?
Kendini düzeltmek yerine aynayı taşlıyor.”
Dünya sistemi, bu türlü bir duruşu olanlar yerine ‘yaltaklanmayla’ varlığını koruyan Sisi üzere, Muhammed bin Zaid üzere adamları koruyup kolluyor ancak o denli değil mi?
Bunu söyleyenler de mi uygarlık düşmanı oluyor artık?
Yenişafak
Haber7