Koronavirüsten kaynaklı işletmeler ayan bir mühlet örtük kalıp vatandaş da konutlarına kapanınca büyük ilgi gören online tatbikler süratli teslimatın yanı sıra farklı mağduriyetlere de kapı aralıyor.
Bunların başında ise stokta olmayan eserin pratik üzerinden gösterilmesi gelirken, eksik eserli teslimin yanı sıra yollanan muadili eserlerin ise vatandaşın tercihini yansıtmadığı belirtiliyor.
Tabi online alışverişte tek öne çıkan tek mağduriyet bununla da sonlu değil.
Münhasıran de yaşanan yoğunluktan kaynaklı sipariş edilmeyen eser ya da siparişteki eserden birden çokça fatura edilerek vatandaştan haksız alana alınan fiyatlar de can sıkıyor.
STOKTA OLMAYAN ESER VARMIŞ ÜZERE SATILAMAZ!
Yeni Şafak’tan Kenan Biter’in haberine nazaran, Tüketiciyi Müdafaa Derneği Umum Lideri Aziz Koçal, online kanallar üzerinden yapılan satışlarda eserin stoklarda bulunan ölçüsünün kesinlikle tüketicinin görebileceği biçimde yazılması gerektiğine dikkat çekerek,
”Stokta olmayan eser varmış üzere tüketiciye satışa sunulamaz. Tüketicinin siparişinin satıcı yahut sağlayıcıya ulaştığı andan itibaren, eserin teslimi ile ilgili bir vade taahhüt edilmiş ise belirtilen o vadede, müddet belirtilmemiş ise teslim müddeti sipariş tarihinden itibaren otuz gün içinde teslim edilmelidir. Teknolojinin gelişmesi çeşitli problemleri beraberinde getirmektedir. Bir çok eserin satışa sunulduğu online sanal mağazalar kendileri imalatçı olmaması, ve eser stoklarını sağlayacak büyüklükte bir mağazaları da olmaması nedeniyle tedarikçi firmalar üzerinden eser sağlanarak tüketiciye ulaştırılmaktadır. Dolayısı ile stok denetim sistemi de sağlanamıyor. Tüketicinin mağduriyetinin önlenmesi için sanal mağazalardaki eser görseli network ağı yahut diğer bir metot ile tedarikçi firmanın sitesine bağlı olması ve o eserin stok sayısını tüketicinin görmesi sağlanmalıdır. Stok sayısını aşan talepler alınmamalıdır. Aksi taktirde tüketici mağduriyetleri E-Ticarete inancı azaltacaktır.
Stokta olmayan bir eserin satışının yapılması, 30 gün içerisinde eser temin edilemez ise olmayan bir eseri tüketiciye satmış olmak aslında dolandırıcılık olarak tanımlanmalıdır.
Tüketicinin sipariş verdiği eser tarafına muadilinin gönderilmesini de yanlışsız bulmuyoruz, siz bir siteye bir eser görseli koyun onu satışa sunmuş iseniz o eserin temin edilmesinde sorumluluğunuz olmalı, herkes her eseri internete koyup sonrada o olmadı sana bunu gönderelim üzere söylemler ile tüketiciyi aldatamaz.” dedi
FOTOKOPİSİ ALINIP İADE EDİLMELİ
Tüketicinin sipariş verdiği eserleri alması gerektiğini sipariş verilmeyen eserlerden ise sorumlu olmadığını vurgulayan Koçal, ”Sipariş verilen eserin faturasında sipariş verilmeyen eser eklendiği görülüyor ise faturanın fotokopisi alınarak fatura düzeltilmek üzere iade edilmelidir. Faturada yazılı sipariş verilen eser ile verilmeyen eserde beraberinde gelmiş ise sipariş verilmeyen eser ile fatura satıcıya kargo ecri karşı tarafa ilişkin olmak üzere gönderilmelidir. Sipariş verilen eserin yanı sıra verilmeyen eserlerinde yazılı olduğu faturaların ödeme farkı daha sonra ilamsız takip ile tüketiciden öğrenim edilmek istenebilir. Tüketici yalnızca sipariş verdiği eseri kabul etmelidir.” diye konuştu.
SON İKİ AYDIR ONLİNE ALIŞVERİŞTE ŞİKAYETLER ARTTI
Bilhassa koronavirüs ile uğraş kapsamında alınan tedbirler çerçevesinde meskende kalan vatandaşların online alışverişe yöneldiğini, bu nedenle de çeşitlilik gösteren çok sayıda mağduriyetler yaşadığını kaydeden Koçal, son iki aydır şikayetlerin büyük bir çoğunluğu internet üzerinden yapılan alışverişlerden oluştuğunu belirterek şikayetlere ait şöyle konuştu;
”Kurumsal firmalar ve sanal mağazalardan Verilen siparişler devranında teslim edilmedi, kargolarda bekledi yada kayıp oldu yahut hasar gördü. Sipariş Verilen eserler noktasına muadil eserler gönderildi. Stokta kalmadığı söylendi, esere artırım geldi diyerek fark talep edildi. Tek modül gönderilen eserlere, değişim yada cayma hakkı kullandırılmadı. Çevre medya üzerinden yapılan alışverişlerde ise vatandaşlar külliyen dolandırıldı. Eser ya gönderilmedi yada sipariş ile alakası olmayan eserler gönderildi.”
İADE SÜRECİ 5 AYA KADAR ÇIKIYOR!
Tüketicinin internet üzerinden online olarak yaptığı alışverişlerde, hiçbir cezai kural ödemeden hiçbir münasebet göstermeden 14 gün içerisinde aldığı eserden cayma hakkı olduğunu, bu hakkını kullanılabilmesi için 14 gün içerisinde bildirimin satıcı ve sağlayıcıya kalıcı done ortamından yöneltilmesinin ehliyetli olacağını lisana getiren Koçal, ”Satıcı yahut sağlayıcı cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren eser için ödenen bedeli on dört gün içinde iade etmekle yükümlüdür. Fakat geri ödemeyi tüketicinin satın alırken kullandığı ödeme aracına mütenasip bir halde ve tüketiciye rastgele bir masraf yahut yükümlülük getirmeden tek seferde yapmak zorundadır. Maalesef tatbikte bu sistemin pek çalışmadığını görüyoruz. Ödemeler tüketiciye bir aydan beş aya kadar uzayan vadelerde iade ediliyor, yada hiç iade edilmeyerek tüketici mağdur edilmektedir. Satıcı yada sağlayıcılar tüketicinin parasını ucuz kredi olarak kullanıyorlar.” diye konuştu.
TAZMİNAT DAVASI AÇIN!
Cayma bildirimini takip eden 14 gün içerisinde iade gelmemiş ise eser bedeli 10,390,00 TL’ye kadar olanlar Tüketici Hakem Heyetlerine üzeri ise Tüketici Duruşmalarına başvurarak, parasını avans getirisi ile birlikte talep edebileceğini, ayrıyeten verilen sipariş eser için haftalar sonra stokta yok denilerek kendisine parasının iadesi yapılanlar ise avans getirisi ile birlikte tazminat davası açabileceğini aktaran Koçal, ”Stokta olmayan eserleri satan, cayma bildirimine karşın ödemeyi vaktinde yapmayan sanal mağazalar ile satıcı ve sağlayıcılar Ticaret Bakanlığı ile Ticaret Bölge Müdürlüklerine şikayet edilmelidir. Vatandaşlarımız tarafından ödemeler kredi kartı ile yapılmış ise eser gelmeyip yada cayılmış ise kartın ilişkin olduğu bankaya bildirimde bulunularak “Aykırı ibraz” ismi verilen süreç için müracaatta bulunarak, karta iadesini sağlayabilirler.”
IÇTIMAÎ MEDYADAKİ LİNKLERE İTİBAR ETMEYİN
Vatandaşların ağır olarak kullandıkları içtimaî medya üzerindeki alışveriş linklerine itibar etmemesi gerektiğini, sanal mağazalar ile ilgili şikayet olup olmadığı hakkında iyi bir araştırma yaparak alışverişe karar vermeleri gerektiğinin de altını çizen Koçal şöyle konuştu;
”Eğer mümkün ise internet üzerinden alışveriş yanına, görerek beğenerek alışveriş yapmaları kendi menfaatleri gereğidir. Tüketiciler haklarını iyi bilerek, hareket etmeli, bilinçli bir tüketici olarak reklamların gereksinim sıralamasını değiştirmesine müsaade vermemelidir. Gereksinim kadar alış veriş en yanlışsız karardır. Web sahifelerinden alışveriş yapılırken, sahifenin geçersiz olup olmadığı araştırılmalı, sipariş verilecek eser ile ilgili piyasa araştırması iyi yapılarak karar verilmelidir. En kıymetlisi E-Ticaret ile ilgili yaşanan tüketici mağduriyetleri masaya yatırılarak, Ticaret Bakanlığı yasal bir düzenleme için tüketici örgütleri temsilcilerinin de içinde bulunduğu taraflar ile bir araya gelmelidir.”
Haber7
