Şanlıurfa’da 12 bin yıllık geçmişiyle “tarihin sıfır noktası” olarak nitelendirilen ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Göbeklitepe, bünyesinde barındırdığı özelliklerle dikkatleri üzerine çekmeyi sürdürüyor. Kent merkezine 18 kilometre uzaklıktaki Örencik Mahallesi yakınlarında 1995 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünden alınan müsaadeyle Alman Arkeoloji Enstitüsü ve Şanlıurfa Müzesi tarafından Prof. Dr. Klaus Schmidt başkanlığında kazılara başlandı.
Hafriyatlarda Neolitik periyoda ilişkin, uzunlukları 3 ila 6 metre, yükleri da 40 ila 60 ton olan, yabani hayvan figürlü “T” biçimli dikili taşlar bulundu. Her geçen yıl ünü duyulan Göbeklitepe, 2011 yılında UNESCO “Dünya Miras Süreksiz Listesi”ne alındı, 1 Temmuz 2018’de ise Bahreyn’de düzenlenen 42’nci Dünya Miras Komitesi Toplantısı’nda Dünya Mirası Listesi’ne dahil edildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 8 Mart 2019 yılında resmi açılışı yapılan ve yeniden birebir yılın de “Göbeklitepe Yılı” olarak ilan edilmesiyle birlikte bölge yerli ve yabancı turistlerin odak noktası haline geldi.
“2020’DE 250 BİN KİŞİ ZİYARET ETTİ”
Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Müdürü Celal Uludağ, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Göbeklitepe’nin günümüzden 12 bin yıl öncesine tarihlenen avcı ve toplayıcı usulde ömür süren beşerler tarafından inşa edilen kamusal alan olduğunu belirtti.
Göbeklitepe’yi öbür örneklerinden farklı kılan en kıymetli ögenin 12 bin yıl öncesine dayanması olduğunun altığını çizen Uludağ, şöyle dedi “Göbeklitepe’yi 12 bin yıl öncesine dayanması ve stilize edilmiş insan sembollerinin bulunmasıyla, bu manada sahiden öteki anıtsal yapılardan çok farklı bir noktada diye kıymetlendirebiliriz. Göbeklitepe’deki hafriyat çalışmaları 1995 yılından bu yana devam etmektedir, hafriyat çalışmalarında birçok taşınır yahut taşınmaz kültür varlıklarına rastlandı. Taşınmaz kültür varlıkları yerinde sergileniyor, taşınan kültür varlıkları da Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir.”
Uludağ, Göbeklitepe’nin UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmesi ve akabinde da 2019 yılının “Göbeklitepe Yılı” ilan edilmesiyle bilinirliğinin arttığını belirterek, “Göbeklitepe’de 2019 yılında ziyaretçi sayısı yaklaşık 500 bin civarındaydı, birçok yurt içi ve yurt dışında turistler Göbeklitepe’yi ziyaret etmeye başladı. Bu manada bu hareketlilik 2020 yılının başına kadar devam etti ancak maalesef pandemi durumundan ötürü bir müddet ören yerlerinin kapatılması insanların kent dışına çıkamamaları üzere nedenlerden ziyaretçi sayılarında düşüş yaşandı. Buna karşın 2020 yılında Göbeklitepe’yi 250 bin kişi ziyaret etti.” diye konuştu.
Salgın nedeniyle ören yerinde gerekli önlemleri aldıklarını ve ziyaretçilerin alanın açık olan yapısından ötürü kalabalığa girmeden rahatlıkla ziyaret etme imkanı bulduklarını söyleyen Uludağ, bölgedeki açık ve kapalı alanlarda da sık sık dezenfeksiyon süreçlerinin yapıldığını aktardı.
Uludağ, bölgeye gelen şahısların HES kodunun sorgulanarak ateşlerinin ölçüldüğünü ve maske takma zorunluluğunun daima denetim edildiğini belirtti.
MAKSAT EN AZ 1 MİLYON ZİYARETÇİ
Celal Uludağ, Göbeklitepe ören yerinde bu yılki hafriyat çalışmalarında yüklü olarak onarım ve konservasyon çalışmalarının yapılacağını aktararak, bu sayede eserler üzerindeki hava şartlarından kaynaklı oluşabilecek aksiliklerin kaldırılmasının amaçlandığını söyledi.
Salgın sürecinde düşüş yaşanmasıyla bölgeye gelecek ziyaretçi sayısında da artış beklediklerini anlatan Uludağ, şunları kaydetti “2020 yılı maalesef pandemiyle geçti.2021 yılında ziyaretçi sayılarında büyük artış bekliyoruz. Ülkemizde gerçekleşecek aşılamalar sonrasında mayıs ve haziran aylarında büyük bir ziyaretçi yoğunluğu bekleniyor. İnşallah bu pandemi süreci atlatıldıktan sonra maksadımız en az 1 milyon ziyaretçi. Tabi sonrasında bu sayılar artarak devam edecektir.”
GÖBEKLİTEPE NEOLİTİK PERİYODA İLİŞKİN YERLEŞİM YERİ
Göbeklitepe, Şanlıurfa’ya 18 kilometre uzaklıkta Örencik köyü yakınlarında bulunuyor. Birinci defa 1963’de İstanbul ve Chicago üniversiteleri vazifelilerinin yüzey araştırmaları sırasında fark edilen Göbeklitepe’deki hafriyat çalışmalarını, 1995’ten bu yana Şanlıurfa Müzesi ve Berlin Alman Arkeoloji Enstitüsü ortaklaşa yürütüyor.
Bölgede şimdiye kadar Neolitik periyoda ilişkin yabani hayvan figürlü “T” biçimli dikili taşlar, 8-30 metre çapında dairesel ve dikdörtgen biçimli dünyanın en eski tapınak kalıntıları, çok sayıda yabani hayvan figürü, dikili taşlar ve yaklaşık 12 bin yıl öncesine ilişkin olduğu belirtilen 65 santimetre uzunluğunda insan heykeli üzere tarihi eserler bulundu. Dünyanın en eski “tapınak merkezi” olduğu belirtilen Göbeklitepe, 2018 ‘de UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’ne alındı.
Haber7
