Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Lideri Prof. Dr. Mustafa Şentop, Türkiye’de gündemde olan yeni Anayasa konusunda ümitli olduğunu söyleyerek, “Ama daha baştan samimiyet sorgulayan, niyet okumaya kalkışan, birtakım kenar tartışmalarla bu Yeni Anayasa fikrine karşı çıkan yaklaşım yapan bir yaklaşım değil. Yapan bir yaklaşım olursa Yeni Anayasa konusunda adım atılabilir, aralık alınabilir.” dedi. Şentop ayrıyeten Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) faaliyet gösterdikleri her ülkede güvenlik riski oluşturduğunu ve bu örgütün o ülke açısından bir güvenlik tehdidi olduğu vurgulayarak, “Biz bütün dost ve kardeş ülkeleri bu mevzuda uyarıyoruz.” tabirlerini kullandı.
YENİ ANAYASA
Arnavutluk temaslarının ikinci gününde medya mensupları ile bir ortaya gelen Meclis Lideri Şentop, basın mensuplarının gündeme ait sorularını yanıtladı. Türkiye’de Yeni Anayasa tartışmalarına dair bir soruya Şentop, yeni anayasa konusunun Türkiye’de 1982’den beri tartışıldığını, çünkü 1982’de yürürlüğe giren Anayasa’nın yapılış formuyla ilgili bir önemli sorun olduğunu ve bu manada bir meşruiyet tartışması yaşandığını belirtti.
Şentop, anayasanın 12 Eylül 1980 darbesinden sonra darbeyi yapan generallerin belirlemiş olduğu bir müşavere meclisi tarafından yapılmış anayasa olduğunu belirterek, şu sözleri kullandı:
“Şüphesiz referanduma sunuldu, lakin bu anayasa ile ilgili gerek içeriği, gerek kararları, gerek yapılış formu ile ilgili tartışmalar sona ermedi. Anayasa ile ilgili vakit içinde birçok değişiklik de yapıldı. En son biliyorsunuz hükümet sistemiyle ilgili 16 Nisan 2017’de referandumla gerçekleşen bir değişiklik yapıldı, ancak tam manasıyla Anayasa tartışmaları sona ermedi Türkiye’de. Bu tartışmaların sona ermesi kanaatimce milletin oylarıyla seçilmiş, yani olağan seçimle seçilmiş, sandıktan çıkmış bir meclisin yeni bir anayasa yapmasıdır.
Değişiklikler yapılmış olmakla bir arada dediğim üzere yeni bir paradigmayla bir anayasa yapılmasıdır gerekli olan. Bu çok vakit lisana getirildi. Bununla ilgili bir teşebbüs 2011 yılında yapılan 24 Haziran seçimlerinden sonra da olmuştu. 12 Haziran seçimlerinden sonra da olmuştu. Bir uzlaşma komitesi oluşturulmuştu. Ben de o vakitler AK Parti’yi temsil eden üç bireyden birisiydim. İki yıldan fazla bir vakit Yeni Anayasa ile ilgili çalışmalar yapıldı. 60 civarında unsur üzerinde tam mutabakat sağlandı. Ancak bunun tamamlanması mümkün olmadı. Hasebiyle Yeni Anayasa konusundaki beklentiler, heyecanlar orada kaldı. Artık Sayın Cumhurbaşkanımız yine bu perdenin açılmasını ve Türkiye’yi uzun yıllardır meşgul eden bir sıkıntının bir halde nihayete erdirilmesini istek eden bir adım attı. Ben daha evvel de bu çalışmaların içerisinde bulunmuş birisi olarak, bundan büyük bir heyecan duyduğumu söz etmek isterim. Bunu yapabilir mi Türkiye? Yapabilir. İçtenlikle yaklaşmak lazım.
Dayatmacı yaklaşımlar gerçek değil. Daha evvel de bunlar oldu. Yani 60 hususta anlaşmışız, ama işte bir parti ‘5 tane husus var, 10 tane unsur var, onlar da benim önerdiğim hususlar, bunlar olmazsa öbür 60’ı da reddediyorum’ derse, bu formda muahede mümkün olmaz. Muahedeyi temel alan, ayrışma noktalarını değil de anlaşılan noktaları öne alan, onlar üzerinde ağırlaşan bir yaklaşımla farklı formüllerle Türkiye yeni bir anayasa yapabilir. Ben bu hususta ümitli olduğumu söylemek isterim. Fakat daha baştan samimiyet sorgulayan, niyet okumaya kalkışan, birtakım kenar tartışmalarla bu Yeni Anayasa fikrine karşı çıkan yaklaşım yapan bir yaklaşım değil. Yapan bir yaklaşım olursa Yeni Anayasa konusunda adım atılabilir, uzaklık alınabilir.”
Arnavutluk kamuoyuna Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) konusunda da ikazlarda bulunan Meclis Lideri Şentop, şunları söyledi:
“Türkiye 15 Temmuz 2016’da bir askeri kalkışma, bir darbe teşebbüsüne maruz kaldı. Cumhurbaşkanımızın liderliğinde milletimizin sokaklara dökülerek, tankların ve uçakların karşısında durarak bu darbe teşebbüsünü bastırdığını bütün dünya biliyor. 251 şehidimiz oldu o gece. 2 bin 200’ün üzerinde yaralımız, gazimiz oldu. Türkiye bu kalkışmayı, darbe teşebbüsünü bastırdı. Darbe teşebbüsünün ardında Fetullahçı Terör Örgütünün olduğu mahkeme kararlarıyla, savcılıkların yaptığı soruşturmalar ve mutlaklaşan mahkeme kararlarıyla ortaya çıktı. Her gün buna dair yeni kanıtlar bulunuyor. Binlerce kanıt var. Bu darbe teşebbüsünde rol alan, buna öncülük eden askerlerin, subayların Fetullahçı Terör Örgütüne bağlı olduğu, bu örgütün içerisinde yer aldığı, örgüt üyesi olduğu bütün mahkeme kararlarıyla ortaya çıktı. Tabi bu örgüt Türkiye’de faaliyet gösteren, darbe teşebbüsünden evvel eğitim kurumlarıyla, sivil toplum kuruluşlarıyla, sıhhat kuruluşlarıyla faaliyet gösteren bir örgüttü. Şayet çok dikkatli, ayrıntılı bir inceleme, çalışma yapılmadığı takdirde sıradan bir sivil toplum kuruluşu ve eğitim şirketleri üzere faaliyet gösteren örgüt zannedilebilir. Ancak darbe gecesi TBMM binasına üç bomba atıldı o hain terör örgütü mensubu pilotların kullandığı uçaklar tarafından. Bu bombalardan biri Genel Kurul’da toplantı halinde bulunan milletvekillerinin yaklaşık 25 metre kadar yakınına düştü. Soruşturmalar ve dava evresinde telsiz görüşmeleri elde edildiği için bundan ortaya çıkan konu şudur: Ankara’da Meclisi bombalayan pilotlara, FETÖ’ye mensup bir okulda öğretmenlik yapanların bomba atmaları konusunda talimat verdiği telsiz görüşmelerinde ortaya çıktı.
FETÖ birçok yerde eğitim kurumları, medya kuruluşları, sivil toplum kuruluşları üzere kimi pak görünen maskelerle gerçek hedeflerini ve gerçek faaliyetlerini gizleyen çok sinsi bir örgüt. Kimse okullarda o küçük çocukları emanet ettiğiniz öğretmenlerin meclisin bombalanması, milletvekillerin üzerine bomba atılması için pilotlara talimat vereceğini herhalde öngöremezdi fakat bu yaşandı Türkiye’de. Mahkeme kayıtlarında da görüşmelerin dökümleri yer alıyor. Münasebetiyle bu örgüt Türkiye açısından bir tehdit, bir riskti. Türkiye uğraşını bu bahiste başarılı bir halde tamamladı.”
“FETÖ faaliyet gösterdiği her ülkede güvenlik riski oluşturuyor”
Meclis Lideri Şentop, FETÖ’nün yalnızca Türkiye’de faaliyet göstermediğini lisana getirerek, “FETÖ, Türkiye dışında kimi ülkelerde de varlığını bu biçimde koruyan bir örgüt. Bunların bir kısmı Türkiye’den kaçıp diğer ülkelere gidenler, bir kısmı ise daha evvel o ülkelerde faaliyet gösteren şahıslardan oluşuyor. Şunu da unutmamak lazım. FETÖ mensubu dediğimiz şahıslar Türkiye’den gelmiş Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak faaliyet gösteren bireylerden de ibaret değil. Bunlar uzun yıllardır bulundukları ülkelerde faaliyet gösterdiği için o ülke vatandaşlarını, onların çocuklarını kendi örgütlerine kazanarak, onları da bir örgüt elemanı haline getirerek faaliyet gösteriyor. Yani Türkiye’den gelen 10 kişi, 20 kişi, 100 kişi diyerek bakmamak lazım. Onların yetiştirdiği o ülke vatandaşlarından oluşan kimi örgüt mensuplarının bulunduğunu, aktif olduğunu düşünmek lazım. Hasebiyle bu örgüt Türkiye için bir tehdit, bir güvenlik riskiydi. Türkiye bunu bertaraf etti. Lakin faaliyet gösterdikleri her ülkede bunların bir güvenlik riski oluşturduğunu, bu örgütün o ülke açısından bir güvenlik tehdidi oluşturduğunu söz etmek isterim. Biz bütün dost ve kardeş ülkeleri bu mevzuda uyarıyoruz. Kendileri için uyarıyoruz. Sinsi birtakım medya kuruluşu, eğitim kuruluşu, sivil toplum kuruluşu üzere maskelerle faaliyet gösteren bu örgüte karşı müteyakkız olmak, bu örgütü tasfiye etmek gerekiyor.” tabirlerini kullandı.
Şentop, Türkiye’de yaşanan hain darbe teşebbüsünde faaliyet, bir aksiyon içerisinde bulunanların Türkiye’ye iade edilmesi gerektiğini belirterek, “Türkiye’de darbe kalkışması üzere 251 vatandaşımızın şehit edilmesi üzere bir faaliyet, bir aksiyon içerisinde bulunan, yani cürüm işlemiş bulunan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı şahısların de Türkiye’ye iade edilmesi gerekir. Balkan ülkelerinde de FETÖ’nün varlığından haberdarız. Arnavutluk’ta da bu örgüte mensup birtakım bireylerin varlığını biliyoruz. Birtakım kurumların, şirketlerin, eğitim kurumlarının, yani maskelerinin gerisinden faaliyet gösterdiklerini biliyoruz. Bu bahiste her vakit başta istihbarat kuruluşlarımız olmak üzere, güvenlik kuruluşlarımız, ilgili bakanlıklarımız, yargı kuruluşlarımız temas halindeler. Biz de bu hususta gerekenleri tekrar bu örgüte karşı alınacak önlemlerle ilgili Türkiye’nin bu bahisteki deneyimlerini, yaşamış olduğu elim, acı verici tecrübeyi de aktararak bu örgütün tehlikelerine de dikkat çektik. Bu örgüt mensuplarının Türkiye’ye iadesi, yargılananların, arananların, talep edilenlerin iadesi gerekir. Bu örgütün faaliyetlerine hiçbir ülke müsaade etmemelidir. ‘Türkiye’de bir deneyim yaşandı, dur bakanlım burada ne olacak’ diye beklersek, misal acı deneyimleri her ülke yaşayabilir.” dedi.
Dost ve kardeş ülke Arnavutluk’ta bulunmaktan memnuniyet duyduğunu belirten Şentop, gerçekleştirdiği temaslarına da değinerek, Cumhurbaşkanı İlir Meta, Başbakan Edi Rama ve Meclis Lideri Gramoz Ruçi ile verimli görüşmeler yaptıklarını belirtti.
Şentop, Türkiye ile Arnavutluk münasebetlerinin her bakımdan iyi bir seviyede seyrettiğini tabir ederek, Arnavutluk ile Türkiye ortasında tarihi ve kültürel bağlar olduğunu, ek olarak Türkiye’de Arnavut kökenli vatandaşların sayısının, Balkanlar’da yaşayan Arnavutların toplam nüfusuna yakın bir nüfusa sahip olduğunu ve hasebiyle iki ülke ortasında çok güçlü bir bağ ve köprü oluşturduklarını kaydetti. Bu durumun siyasi, tarihi, kültürel, ekonomik ve ticari bakımlardan ikili ilgilere güçlü temel oluşturan en değerli ögelerden biri olduğuna dikkat çeken Şentop, 6-7 Ocak’ta Başbakan Rama’nın Ankara ziyaretinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmelerin ve imzalanan Yüksek Seviyeli Stratejik İşbirliği Mutabakatı’nın bugüne kadar esasen her alanda çok iyi olan ilgileri daha farklı ve daha üst bir tabana götürdüğünü belirtti.
Görüşmelerde, parlamentolar ortası bağlantılarda dostluk kümelerinin ve ihtisas kurullarının temaslarının artırılması konusunun da ele alındığını kaydeden Şentop, şu tabirleri kullandı:
“Salgın süreci olumsuz etkiledi tabi ki bu bağları, lakin salgın süreci içerisinde kurallara uyarak salgın sürecinden sonra da daha ağır bir formda temaslar artacaktır. Ekonomik ve ticari manada da Türkiye-Arnavutluk ilgileri iyi temeller üzerinde yükselmektedir. Yarım milyar dolar civarındaki ticaret hacmimiz salgın kurallarına karşın 2020 yılında da önemli bir gerileme göstermemiştir. Bu da ne kadar sağlam sebepler, münasebetler üzerine oturan bir ticaret hacmimizin olduğunu gösteriyor. İnşallah birkaç sene içerisinde bunu iki katının üzerine, yani 1 milyar doların üzerine çıkarma maksadımız var. Bunun potansiyeli mevcut. Daha fazla çalışır, daha fazla çaba gösterirsek bunda başarılı oluruz her birlikte.”
“Balkanlar’ın Türkiye’nin milletlerarası ilgilerinde başka yeri var”
Kısa bir mühlet evvel Kuzey Makedonya’da da temaslarda bulunduğu hatırlatılan Şentop, Balkanlar’ın Türkiye’nin milletlerarası bağlantılarında elbet farklı bir yere sahip olduğunu belirterek, ziyaretlerin art geriye gelmesinin özel bir planlama olmadığını, salgın nedeniyle daha evvel ertelemek zorunda kaldıkları ziyaretleri gerçekleştirme kararı aldıklarını aktardı. Balkan ülkeleri dışında ülkelere de seyahatler planladıklarını söyleyen Meclis Lideri Şentop, kendisinin de ataları Balkan coğrafyasından Türkiye’ye göç etmiş bir ailenin ferdi çocuğu olarak bu bölgeye karşı farklı bir muhabbet beslediğini kaydetti.
Sıhhat alanında iş birliğine ve Türkiye’nin Fier kentinde inşa edeceği hastaneye de değinen Şentop, bu hastanenin üç ay üzere kısa bir vakitte tamamlanarak faaliyete geçeceğini söyledi. Şentop, yalnızca sıhhat faaliyetlerinin değil, birebir vakit da iki ülke ortasında bilgi ve deneyim paylaşımının da kelam konusu olacağını belirterek, bunun yanı sıra Türkiye’nin salgın devrinde Arnavutluk’a sıhhat gereçleri yardımı da yaptığını ve gereksinim duyulan her durumda Arnavutluk halkının yanında olacağını söyledi.
Türkiye’nin daima gözetleyen, ödevler veren, yalnızca konuşan, tırnak içinde dost ülkeler üzere olmadığına vurgu yapan Şentop şu tabirleri kullandı:
“Türkiye, bir sorun varsa ‘Hadi gel bir arada bunun altından kalkalım, bunu başaralım’ diyen, iş yapan, takviyesini fiziken de gösteren bir ülke. Bizim bir sloganımız vardı: ‘Onlar konuşur, Türkiye yapar.’ Münasebetiyle Türkiye’nin dostluğu kara günde belirli olan dostluk, tıpkı vakitte laftan ibaret değil sahiden alanda da uygulamalarla ortaya çıkan dostluktur.”
Türkiye’nin çeşitli kurumları ile 30 yıldır Arnavutluk’tan birçok gence burs verdiğini ve bunun devam edeceğini söyleyen Şentop, iyi yetişmiş gençlerin kendi ülkelerinde kalmasının, iş yapmasının ve kendi ülkelerinin kalkınmasına hizmet etmesinin kıymetine de işaret etti.
Arnavutluk’taki Türk yatırımları 3,5 milyar doların üzerinde
Türkiye’nin Arnavutluk’taki en büyük yatırımcı ülke olduğunun altını çizen Şentop, Arnavutluk’taki Türk yatırımlarının 3,5 milyar doların üzerinde olduğunu ve bunun toplamda en büyük yatırım olduğunu belirtti.
Meclis Lideri Şentop, burada 600’ün üzerinde Türk firması olduğunu ve bu firmaların 15 binin üzerinde Arnavutluk vatandaşına istihdam imkânı sağladığını aktararak, “Daha fazla olabilir mi? Elbet olabilir. Türkiye yatırımlarının daha fazla gelebilmesi için yatırımcıları cezbedecek kimi adımlar atılmalı ve yatırımcıların karşılaştığı problemler çözülmeli.” dedi.
“Türkiye’nin ekonomik ve askeri gücü de haklarını, menfaatlerini koruyabilecek bir imkanı Türkiye’ye veriyor”
Arnavutluk ile Yunanistan ortasındaki kara suları problemine ait bir soruyu da yanıtlandıran Şentop, Türkiye’nin de uzun yıllardır Adalar Denizi’nde Yunanistan ile emsal bir sorun yaşadığını aktardı. Şentop, bu noktada mahkeme kararlarının ve tüzel görüşlerin emsal teşkil etmediğini gördüklerini, çünkü Fransa ile İngiltere ortasında Manş Denizi’nde yaşanan deniz alanlarının sonlarıyla ilgili olan ve Türkiye’nin de tezlerini doğrulayan memleketler arası mahkeme kararı olduğunu belirterek, “Ancak bu mahkeme kararına karşın Fransa’nın bu mevzularla ilgili yaklaşımını, kendi savunduğu tezlerin aleyhine Yunanistan tezlerine yakın durduğunu Doğu Akdeniz’de görüyoruz. Münasebetiyle ben bu sorunun memleketler arası hukuk çerçevesinde tartışılmadığını görüyorum, fakat milletlerarası hukuk çerçevesinde tartışılmalı. Her denizin kendine özel koşulları var ve Adalar Denizi’ndeki tartışma da denizle ilgili değil aslında. Adalar Denizi’ndeki kara kesimlerinin durumuyla, oradaki istisnai bir coğrafik yapılanmayla ilgili. Hasebiyle oraya mahsus bir yaklaşımı Türkiye başından beri savunuyor. Türkiye’nin hiçbir ülkenin hak ve menfaatlerinde, toprağında, denizinde gözü yok, lakin Türkiye memleketler arası hukuka nazaran haklı olduğu konularda kendi toprağını, kendi denizini, kendi sonlarını her vakit sonuna kadar savunabilecek bir kararlılık içerisindedir. Milletlerarası hukuka nazaran Türkiye haklıdır, Türkiye’nin tezini destekleyen birçok mahkeme kararı vardır.” dedi.
İki ülke ortasındaki münasebetlerde, ülkelerden birisinin kendi iç hukukuna nazaran almış olduğu bir kararın bir yararı olmadığını kaydeden Meclis Lideri Şentop, “Zaten onun görüşünü biliyoruz. Bu görüşü ayrıyeten meclisin ağzından bir daha karar biçiminde ortaya çıkarmanın bir manası yok. Zira sorun iki ülke ortasında. Yani ülkenin kendi içinde bir sorun olsa bunu kendi içindeki süreçlerle çözebilir. Parlamentodan bu mevzuda bir karar almış. Kim almış? Yunanistan almış. Yunanistan’ın kendi iç sorunu değil ki bu. Öteki bir ülkeyle olan sorunu. Yunanistan’ın parlamentosunun aldığı karar komşu ülkeleri de bağlayan bir karar olabilir mi? Bunun mantığı yok. Hasebiyle bu sorunun tahlili ile ilgili bir adım değildir. Türkiye’nin bu hususlarla ilgili sonları muhakkaktır, tezleri belirlidir, Adalar Denizi ile ilgili de Türkiye’nin kararı ve kararlılığı belirlidir. Burada memleketler arası hukuktan kaynaklanan hak ve menfaatlerini, alakalarını Türkiye sonuna kadar büyük bir kararlılıkla savunur. Masada da savunur, alanda da savunur. Türkiye’nin ekonomik ve askeri gücü de haklarını, menfaatlerini koruyabilecek bir imkanı Türkiye’ye veriyor.” sözlerini kullandı.
Arnavutluk ile Türkiye ortasındaki bağların “stratejik ortaklık” seviyesine çıkarılmasına da değinen Şentop, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Stratejik paydaşlık seviyesi aslında siyaset, memleketler arası hukuk, iktisat, ticaret, her alandaki bağların toplamındaki kararlılığı söz ediyor. Türkiye’nin dünyada çabucak hemen bütün ülkelerle bağ seviyesi var, lakin stratejik seviyede alaka kurduğu ülkelerin sayısı epey az. Onlardan birisi de Arnavutluk.”
Haber7