GAZBİR Lideri Yaşar Arslan, ”405 milyar metreküp gaz Türkiye’nin, baktığımızda büyük ihtimalle 20 milyar metreküp işleyebilecek bir tesis kuracağız üzere gözüküyor. Bunu kurduğumuzda 20 yıl boyunca Türkiye’nin kullanacağı bir gaz olacak. Türkiye’nin yılda 5-6 milyar dolarlık açığını kapatacağız.” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Fatih sondaj gemisinin Karadeniz’de yaptığı aramalarla ilgili olarak, 85 milyar metreküp daha doğal gaz bulunduğunu, Sakarya gaz alanında toplam doğal gaz rezervinin 405 milyar metreküpe ulaştığını açıkladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Karadeniz ve Akdeniz’deki yeni sondajlarla alınacak muştularla bu kaynağın yükseltileceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları sonrası uzmanlar dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
PETFORM İdare Konseyi Lideri Murat Kalay’ın keşif açıklaması sonrası CNN TÜRK’teki açıklamaları şu halde:
“Uzun vakittir değerlendirdiğimiz üzere, Cumhurbaşkanımız rezerv ölçüsünü revize etti. 85 milyar metreküp üzere, çok önemli bir keşfin muştusunu tekrarlanmış oldu. Bir platform kurulacağı muştusunu verdi. Deniz altı robotu teknolojisine sahip olduğumuzu söyled; bu da çok kıymetli. Operasyonların nasıl şekillendireceğimizin ipuçlarını verdi. Ancak bu meşakkatli ve uzun bir süreç olacak. Fakat bu güzel haber,, hoş keşif, bilgi birikimi bu meşakkatli projenin de altından kalklabileceğimiz inancınız bize veriyor. “
Polis Akademisi Öğretim Üyesi DR. Levent Yılmaz, ”Enerji Borsası’nda biz gazın gazla gayret edeceğiz bir sistem inşa ediyoruz.” dedi. Yılmaz konuşmaşına şöyle devam etti:
Bugünkü fiyatlar üzerinden hesap yapmak çok doğal. Doğalgazın satış fiyatını alırsınız, rezerv ölçüsüyle çarpıp bedel bulursunuz. Lakin burada şöyle bir şey var. Biz güç ithal etmeye devam edeceğiz. 2023 yılında bu gazın geliştirilmesine kadar. Gaz geliştirildikten sonra da devam edeceğiz. Yenilenebilir tarafında biz elektrik üretiminde tartısı yerli kaynaklara yönlendirdikçe elektrik üretimindeki doğalgaz ölçüsünü da aşağı indireceğiz. Bir pandemi yaşandı, bütün dünyada gaz talebi düştü. Biz daha esnek bir piyasa oluşturmalıyız. Bu gazın keşfiyle birlikte, biz doğalgaz ve güç piyasalarını konuşmaya başladık lakin bu olmasaydı da Türkiye çok stratejik adımlar atmıştı. Güç Borsası’nda biz gazın gazla gayret edeceğiz bir sistem inşa ediyoruz.
GAZBİR LİDERİ YAŞAR ARSLAN: TÜRKİYE 20 YIL BOYUNCA KULLANACAK
Gelen talepleri gördüğümüzde biz de şaşırır noktadayız. Ülkemizin her noktasından talep geldiğini görüyoruz. 405 milyar metreküp gaz Türkiye’nin, baktığımızda büyük ihtimalle 20 milyar metreküp işleyebilecek bir tesis kuracağız üzere gözüküyor. Bunu kurduğumuzda 20 yıl boyunca Türkiye’nin kullanacağı bir gaz olacak. Bu Türkiye’nin yılda 5-6 milyar dolarlık açığını kapatacağız. Cumhurbaşkanımız da şunu bilhassa belirtti. Bu gaz, bizim önümüzdeki süreçte daha kendi içimizde, vatandaşımıza ve sanayicimize daha ekonomik gaz satışının yapılabileceğini açıklamış oldu. Bizim önümüzdeki periyotta güçte bağımsızlık, güç siyasetimizin ikinci bir ayağını oluşturacak. Yerli, yenilenebilir güç kaynaklarıyla birlikte Türkiye’nin yenilenebilir güç kaynaklarıa bir yenisi daha ekleniyor olarak da görebiliriz. Bununla biz önümüzdeki periyotta hem öbür gaz ticareti yaptığımız ülkelerle, hem de kendi içimizde hoş imkanlara kavuşacağız.
GÜÇ UZMANI PROF. DR. ŞENAY YALÇIN:
Yeni keşiflerin daha beklendiğini vurguladı. Aslında Sakarya lokasyonunda çalışma yapılacak daha 8 bin kilometrekarelik alanı vardır. Geleceğe gerçek yeni muştuların alınabileceğini söylemek mümkün. Hazar havzası doğalgaz ve petrol bakımından çok güçlü. Burada önemli hidrokarbon yataklarının olduğu tez ediliyor. Şayet bu da önümüzdeki yıllarda netleşirse artık Karadeniz’in bizim münhasır ekonomik bölge alanını dikkate alırsak 1/6’sında arama yapabiliriz. Olumlu sonuçlarla karşılaşabiliriz. Yani Karadeniz bir Hazar Havzası olmaya adaydır. Tahminen trilyon metreküplerden de kelam etmek mümkün olacak. Bu bakımdan bedelli bir keşif.
KARADENİZ’DEKİ KEŞİFLE KONUTLARDAKİ GAZ TÜKETİMİNİN TAMAMI YERLİ KAYNAKLA KARŞILANABİLECEK
Türkiye Karadeniz’deki keşiflerle bölgenin güç potansiyelini ortaya çıkarırken, ithalat bağımlılığını azaltma istikametinde kıymetli adımlar atıyor. Sakarya Gaz Alanı’nda yılda 15 milyar metreküp üretime geçilmesiyle konutlardaki doğal gaz gereksiniminin tamamı yaklaşık 25 yıl boyunca yerli kaynaklarla karşılanabilecek.
Kelam konusu keşif, Türkiye’nin bugüne kadar kara ve deniz alanlarında gerçekleştirdiği 16,6 milyar metreküplük toplam üretiminin 25 katı düzeyinde bulunuyor.
Yıllık doğal gaz tüketiminin 45 milyar metreküp olduğu dikkate alındığında, bölgede keşfedilen gaz Türkiye’nin yaklaşık 8 yıllık gaz tüketiminin tamamını karşılayabilecek düzeyde bulunuyor ancak teknik olarak alandaki üretim kademeli artışla gerçekleştirilebiliyor.
Bu kapsamda, Karadeniz’de 2023’te başlaması hedeflenen doğal gaz üretiminin yılda 5 ila 10 milyar metreküp düzeyinde yapılabileceği, en yüksek üretim (plato) düzeyine ise 2026’da ulaşılarak 15 milyar metreküp gaz üretilebileceği belirtiliyor.
Böylelikle, Karadeniz’deki alandan Türkiye’nin yıllık doğal gaz muhtaçlığının yaklaşık yüzde 30’unun karşılanabileceği hesaplanıyor. Türkiye’nin geçen yıl sonu prestijiyle 12-13 milyar dolar olan doğal gaz ithalatının Karadeniz’den yapacağı üretimle yılda 3-4 milyar dolar azalması bekleniyor.
ALANDAN KIYIYA 200 KİLOMETRE BORU SINIRI
Alandaki doğal gazın Türkiye’nin ulusal şebeke sistemine bağlanması için ise alandan kıyıya uzanan yaklaşık 200 kilometrelik boru çizgisinin inşa edilmesi planlanıyor.
Birebir vakitte, Karadeniz’deki alanda üretime başlanmasıyla Türkiye’nin milletlerarası doğal gaz piyasalarında “üretici ülkeler” sınıfına gireceği söz ediliyor.
REZERV VARLIKLI VE KALİTELİ
Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) Lideri Yaşar Arslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Fatih sondaj gemisinin Karadeniz’de daha evvel keşfettiği 320 milyar metreküplük gaz rezervinin bir başlangıç olduğunun daha evvel Cumhurbaşkanı Erdoğan ve güç idaresi tarafından tabir edildiğini anımsattı.
Birinci keşfin yaklaşık 2 bin metre su derinliğinde ve 2 katmanda yapıldığını aktaran Arslan, “Yapılan teknik incelemelere nazaran, biri 100-110 metre, oburu ise 350-400 metre civarında 2 katmanda daha emsal kalitede doğal gazın olduğu saptandı. Buradaki testlerin tamamlanması ve teknik değerlendirmelerin yapılmasıyla Türkiye’nin bulduğu gazda rezerv artırımı gündeme geldi. Bölgede sismik araştırma gemilerinin arama ve sondaj faaliyetlerine devam etmesiyle yeni keşiflerin yahut katmanların ortaya çıkarak mevcut rezervin daha üst çekilebileceğini düşünüyorum. Karadeniz’de faaliyetlerin kararlılıkla devam etmesiyle önümüzdeki aylarda da yeni keşifler mümkün olabilir.” değerlendirmesinde bulundu.
Arslan, keşfedilen doğal gaz ölçüsünün artışının üretilebilir doğal gaz ölçüsünde da artış manasına geldiğini belirterek, “Bu manada geleceğe daha umutlu bakabiliriz.” dedi.
Karadeniz’de yapılan son sismik araştırmalarla bölgede yer alan doğal gaz rezervinin varlıklı ve kaliteli olduğunun görüldüğüne işaret eden Arslan, Romanya üzere Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerin daha evvel keşifler yaptığını ama üretim kademesinde zorlandığını anlattı.
BİRÇOK ALANDA YENİ BİR SAYFA AÇACAK
Arslan, Türkiye’nin bölgesinde doğal gaz alanında önder ülkelerden olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
“Ülkemizin geçmişten günümüze edindiği kesim deneyimi ve gerekli noktalarda bilgi transferiyle Karadeniz’de doğal gaz üreten ülkelerden biri olacağına inanıyoruz. Sakarya Doğal Gaz Alanı, Türkiye’nin hidrokarbon arama faaliyetlerinde yeni bir sayfa olacak. Karadeniz ve Akdeniz’deki derin deniz keşifleri konusunda bilgi, tecrübe ve deneyim kazanmasına katkı sağlayacak ve Türkiye’nin doğal gaz piyasasında ticari ve teknik hususta merkez olması yolunda atılan en büyük adımlardan olacak.”
Karadeniz’de 2 ay içerisinde keşfedilen doğal gaz ölçüsünün 320 milyar metreküpten 405 milyar metreküpe yükseldiğini kaydeden Arslan, “Bu ölçü Türkiye’nin 8 yıllık doğal gaz gereksiniminin tamamını karşılayabilecektir. Alandan yılda 15 milyar metreküp üretim yapılmasıyla, Türkiye’de hane halkı doğal gaz tüketiminin tamamının yaklaşık 25 yıl boyunca yerli kaynaklardan karşılanabileceğini öngörüyoruz.” bilgisini paylaştı.
Arslan, Türkiye’nin gelecek 5 yılda 30 milyar metreküplük uzun periyotlu doğal gaz alım kontratlarının müddetinin sona erdiğine dikkati çekerek, Karadeniz’deki keşfin kontrat yenileme görüşmelerinde ve ithal gazın maliyetini azaltma konusunda avantaj sağlayacağını vurguladı.
“AGRESİF BİR SONDAJ TAKVİMİNE ŞAHİT OLACAĞIZ”
Norveç’teki bağımsız güç araştırma kuruluşu Rystad Energy Petrol ve Gaz Analisti Palzor Shenga da Türkiye’nin doğal gaz muhtaçlığının neredeyse yüzde 99’unu ithal ettiğini söyledi.
Son yıllarda yenilenebilir güç kapasitesindeki artışla Türkiye’nin gaz tüketiminin kısmen azaldığını lisana getiren Shenga, şöyle devam etti:
“Buna karşın, biz Türkiye’nin doğal gaz talebinin 2030’da 55 milyar metreküpün üzerinde olacağını öngörüyoruz. Bu yüzden, şayet Türkiye Sakarya Gaz Alanı’nda açıklanan bu gaz ölçüsünü üretime geçirebilirse, güç portföyündeki dinamikleri büsbütün değiştirecek ve doğal gazda kendine kâfi olma yolunda emin adımlarla ilerleyecek. Ayrıyeten, bu keşif daha iyi bir zamanlamada olamazdı zira gelecek yıl Türkiye’nin milletlerarası uzun devirli gaz kontratlarının yüzde 25’inin müddeti sona eriyor. Bu yüzden, Sakarya Gaz Alanı’ndaki gelişmeler Türkiye’nin gaz kontrat görüşmelerinde öteki tedarikçilere kıyasla daha iyi fiyatlar alabilmesi için fırsat sunacak.”
Shenga, gaz keşfinin şu anda birinci kademelerinde olduğunu ve kimi testler yapılması gerektiğini tabir ederek, “Önümüzdeki birkaç yılda Türkiye’nin agresif bir sondaj takvimine şahit olabiliriz. Bu büyüklükteki bir saha hem teknik olarak hem de sermaye olarak ağır bir çalışma gerektiriyor.” sözünü kullandı.
Karadeniz’in hidrokarbon kaynakları açısından her vakit potansiyelli bir bölge olduğunu belirten Shenga, bu potansiyelin derin deniz sondajlarında yaşanan birtakım başarısızlıklardan ötürü ortaya çıkarılamadığını kaydetti.
Shenga, bölgedeki rezervlerin karakteristik açıdan farklılık gösterebileceğine işaret ederek, “Tüm bu gelişmeler 2012’de Karadeniz’de çalışma yürüten büyük şirketlerin bölgeden çıkmasına yol açtı. Türkiye’nin bu büyüklükteki bir rezervinin bir sefer daha bölgeye şirketleri çekebileceğini düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Haber7